İsyan hakkı
Mine G. Kırıkkanat
Son Köşe Yazıları

İsyan hakkı

10.08.2025 04:00
Güncellenme:
Takip Et:

İnsanlar niçin anneye, babaya, düzene isyan ederler?

Bir haksızlık yapılmıştır, ona isyan ederler.

Hakkını almak için başkaldırmaktır, isyan.

Adaletsizliğe karşı çıkmaktır.

Çünkü güzellikle verilmeyen hak, zorla alınır.

İşte bu yüzden kutsaldır, isyan.

Eşit hak kavgasıdır.

Senin hakkın kadar benim de hakkım var, demektir.

O hak, yaşamak hakkı, özgür ve eşit yaşamak hakkıdır.

Türkiye’de ve dünyada, zalim kocaya, gaddar sevgiliye, sokaktaki tacizciye isyan eden kadınlar dövülüyor, işkence görüyor, öldürülüyor. Çünkü erkeği önceleyen ataerkil toplum, kadının erkekle eşit haklara sahip olmadığını söylüyor. Yasalar eşitsiniz buyursa da kafalarının içinde kadını eşit görmüyor, çoğu erkek.

Ve fark ediyoruz ki kadını eşit görmeyen erkek, çocukları da dövüyor, kadınlara olduğunca çocuklara da tecavüz ediyor. Zaten hayvanlara da musallat, doğaya da düşman.

ERKEK ERKEĞE KUTSALLIK MASALI

Acaba neden? Nasıl oldu da böyle bir egemenlik duygusu yerleşti o küçük beyinlerine?

Dinlerle yerleşti, değerli okurlarım. Hatta tam da bu yüzden hiçbir dinde kadın peygamber çıkmadı çünkü dinler erkek egemenliğinde toplumlar oluşturmak amacıyla erkekler tarafından uyduruldular. İstisnasız hepsi, en çok da tek tanrılı dinler.

18. yüzyılda, aydınlanmacı Fransız Devrimi’ni izleyen Sanayi Devrimi’yle kadının çalışma alanına katılması, erkek egemen toplum düzeninin temel direği olan din tabularını zorlamaya başladı. Kutsal kabul edilen kitaplarda yazılan hiçbir dogma, yaşamın pratik gerçeklerine uymuyordu.

Kadın hakları için mücadele demek olan feminizm tarihi, işte böyle başladı.

OSMANLI’DA FEMİNİZM AKIMI

Feminizm, entelektüel bir aydınlanma, yani dinsel cehalete karşı bilgiyle mücadele akımı olduğu için tıpkı icadından 400 yıl sonra Osmanlı topraklarına giren matbaa gibi, geç geldi bizim ellere. 19. yüzyılda çekingen bir giriş yaptı, 20. yüzyılın başında cesur bir gelişme gösterdi.

Osmanlı topraklarında ilk kadın dergisi Terakki-i Muhadderat, 1869’da yayımlandı. Bu dergide kadının toplumdaki yerini eleştiren, mahlaslar altında ve sıkça başlıksız yayımlanan mektuplar mevcuttu. Ama asıl mücadele, 1908’de ilan edilen İkinci Meşrutiyet’le başladı. 1908’den 1918’e, Osmanlı topraklarında binden fazla feminist dergi yayımlandı.

Kadın cemiyetleri kuruldu. En radikal olanı, Osmanlı Müdafaai Hukuku Nisvan Cemiyeti’ydi. Kadınlar Dünyası, bu cemiyetin yayını olup sahibi de bir kadındı: Nuriye Ulviye.

Halide Edip, Afife Jale, Şaziye Moral, Neyyire Neyir, Bedia Muvahhit ve hatta Atatürk’ün çok kültürlü eşi Latife Hanım gibi eşitlik hakkını savunan ve alan savaşçı kadınlar, işte bu zaman diliminde yetiştiler.

FASARYA OSMANLICILIK

Mustafa Kemal’in gençlik yıllarında, Osmanlı Devleti’nin üç büyük kenti İstanbul, İzmir ve Selanik’te bugün olmayan düzeyde kültür odakları vardı. Erkekler arasında da kadınlar arasında da yüksek kültürlü insanlar okuyor, öğreniyor, tartışıyorlardı. Kendisi büyük bir entelektüel ama yakın çevresi, davasına baş koyan arkadaşları da tam donanımlı aydınlardı.

Atatürk’ün kurduğu Cumhuriyetimizin tüm değerlerini çiğneyen ve onları benimseyen bizlerin yaşamını çeyrek yüzyıldan beri cehenneme çeviren günümüz muktedirleri, size fasaryadan bir Osmanlıcılık anlatıyor.

Bir hanedan olan Osmanlıların birinci dereceden son kuşağı, görgüsüz ve cahil Nilhan Osmanoğlu ya da yalancı pehlivan kılıklı Abdülhamit Kayıhan Osmanoğlu gibi değildir.

Ezici çoğunluğu aydın, demokrat ve Türkiye Cumhuriyeti’yle hiçbir sorunu olmayan seçkin, uygar insanlardır.

LAİK SULTANLAR

Aralarında hem anne hem baba tarafından hanedana mensup birinci derecede Osmanlı soyundan ve “sultan” namıyla anılmak hakkına sahip olanlar; Hanzade, Neslişah, Necla sultanlardır.

Paris’te onları tanımak ayrıcalığına eriştim.

Cumhuriyetin tüm değerlerini, zaten aldıkları laik eğitimle benimsemiş, hem seçkin hem de tevazu sahibi insanlardı.

En muhtaç zamanlarında bile kimsenin yanaşması olmadılar, hiçbir iktidara bel büküp gerdan kırmadılar.

Çünkü tarih biliyorlardı, evrensel kültür sahibiydiler ve ne dinciydiler ne de dindar.

Eşit, özgür insanlık hakkı için isyan etmek, bir adalet savaşımıdır. Ama bir kadının hakkını savunması için önce erkek kadar insan, erkeğe eşit ve erkek kadar özgür olduğunu bizzat kabullenmesi, yani öğrenmesi gerekir.

İlgili Konular: #isyan

Yazarın Son Yazıları

Türkiye’nin ilk kitap müzesi: FKE

Fethiye, yurttaşların ormanları yanmasın diye nöbet tuttuğu ve olağanüstü güzellikte kıyı şeridine çöken muktedirlere, muktedir torpillilerine karşı kazanamayacaklarını bile bile mücadeleye girmekten korkmayan çevreciler ile yurtsever Yörüklerin diyarıdır.

Devamını Oku
30.11.2025
Karar ve tavır

Türkiye artık ulusal bir toplum değil.

Devamını Oku
23.11.2025
Onlar SAFE, bizler saf..

Hayhuy arasında kaynadı gitti...

Devamını Oku
16.11.2025
Yangın önlemek mi, keriz silkelemek mi?

Turizm, Türkiye’nin en önemli gelir kaynaklarından biri.

Devamını Oku
09.11.2025
Panik atak mı, panik aşk mı?

Kırk yaş, rastgele bir yaş değildir.

Devamını Oku
02.11.2025
İster zart, ister zurt, illaki zort

Dünyada pek çok devlet ve yönetim biçimi vardır.

Devamını Oku
26.10.2025
Yılanların yalanı

Türkiye’nin yalanları, tarihi kadar uzun, kalın ve kuyrukludur.

Devamını Oku
19.10.2025
Hayaller Riviera, gerçekler Gazze

ABD’nin en hafif deyimle en tuhaf başkanı Trump’ın Gazze’ye ilişkin bir projesi var.

Devamını Oku
12.10.2025
Siter yalha züdü çekger dirmi?

Çocukken çok sevdiğim bir oyun vardı. Belki siz de oynamışsınızdır...

Devamını Oku
05.10.2025
Al saat ver saat

Makronezya müstebiti Valdemir Potin’in ricası üzerine Mikronezya’yı barışçıl amaçlarla işgal eden 100 bin Çinli askeri doyurmak kolay değildi.

Devamını Oku
04.10.2025
Bir muhtarın çığlığı

11 Eylül 2025 tarihinde Kadıköy ilçesindeki Caferağa Mahallesi’nin kalbindeki tek mazbut (tahrip edilmemiş alan), Ali Oğlu Hüseyin Vakfı’na ait 12 dönümlük arsa için bir ihale düzenlendi.

Devamını Oku
28.09.2025
Hatırla sevgili, o makus tarifi

100 bin Çinlinin 100 bin nüfuslu Mikronezya adasını işgali, iştah ve sefayla sürüyordu.

Devamını Oku
27.09.2025
Eğriliğin ederi, doğruluğun bedeli

Dünyanın tüm kedileri aynı dili konuşur, aynı tınılarda hırlar ve miyavlarlar.

Devamını Oku
21.09.2025
Kayyum devşirme

12 Haziran 2011 genel seçimleri, Kemal Kılıçdaroğlu’nun CHP genel başkanı olarak girdiği ikinci, oy kullanabildiği ilk seçimdi.

Devamını Oku
14.09.2025
Sal gideyim, salla geleyim

Yalnız ve güzel ada Mikronezya’nın uyuşuk ahalisi, her şeye alıştığı gibi savaşsız gerçekleşen Çin işgaline de alışmış, minnak adayı nüfusu kadar işgalciyle paylaşmayı da kabullenmişti.

Devamını Oku
13.09.2025
Hayaller dolgun fon, gerçekler yırtık don

Güzel bir Kafkas atasözüdür: “Yükseklerde ne eserse alçaklarda onu toplarsın.”

Devamını Oku
07.09.2025
Belirsizliğe doğru

Joseph Ignace Guillotin, 1738 ile 1814 yılları arasında yaşamış bir doktor; Paris Tıp Enstitüsü’nde anatomi dersleri veren bir hocaydı.

Devamını Oku
31.08.2025
Yarım insan hakları

Mısır, nüfus çoğunluğu Müslüman bir ülkedir.

Devamını Oku
24.08.2025
我们身后还有十五亿

Çin’in Mikronezya’yı sessizce işgali Makronezya müstebiti Valdemir Potin hariç, Ezya arşipelindeki tüm istibdatları heyecana gark etmiş ve hatta okyanus ötesi kıtaları da zıplatmıştı.

Devamını Oku
23.08.2025
Bir vasiyetin ağırlığı

“Toplum olarak fikirdüşünce gelişmesi ve vicdan bilinçlenmesi gibi nimetlerden yoksun kalmışlığımızın iki sorumlusu vardır...

Devamını Oku
17.08.2025
Çin işi, asker dişi

Mikronezya ile Yutania’nın şöyle ağız tadıyla bir türlü kapışamayan ordularının sahillerde pineklediği bir sabah; olan oldu.

Devamını Oku
16.08.2025
İsyan hakkı

İnsanlar niçin anneye, babaya, düzene isyan ederler?

Devamını Oku
10.08.2025
Yanık toprak taktiği

Türkiye, artık ağır yaralı bir ülke.

Devamını Oku
03.08.2025
Satamam derdimi kimseye

Mikronezya’nın Yutania ile nihai kapışması beklenirken Ulu Çoban Muktedir Makropiç’in de askeri ve sivil ahalinin moralini elbette yüksek tutması gerekiyordu.

Devamını Oku
02.08.2025
Patria Nostra’dan Madara Mostra’ya

Hani karşınızda biri limon yer, sizin damağınız kamaşır.

Devamını Oku
27.07.2025
Emekli açlık, emeksiz tokluk

Köyde doğdum. Lise bitene kadar kara lastik ayakkabı giydim. Devlet yurdunda tıkış tıkış vaziyette üniversiteyi bitirebildim...

Devamını Oku
20.07.2025
Son dilek, yok çörek

Mikronezya ve Yutania’nın yaz sıcağında çöle dönüşen kumsallarında düşman beklerken sivrisinek avlayan, sevdiklerinden aylardır uzak kalan askerler, depresyona giriyorlardı.

Devamını Oku
19.07.2025
Yüreğimiz sızlar, ciğerimiz yanarken...

Canlılar arasında bir canlı türü olan insanın, ait olduğu memeliler sınıfındaki diğerlerinden tek üstünlüğü, beyinsel yeteneğidir.

Devamını Oku
13.07.2025
Dar sahada kısa paslaşma

Mikron ordusu kıyıda düşman beklerken, Betonit Saray’da işler çığrından çıkmıştı. Olası savaş masrafları boyuna yoksul halkın sırtına bindiriliyor; savaş korkusu ise Kel Tepe’deki ayrıcalıklı nüfusun cima furyasını kamçılıyordu. Sarayın CİA danışmanı Frozen Goldstein, donuk zekâsına karşın epeyce ateşli bir çapkındı. Güzeller güzeli karısı Frambuaz ise başlangıçta dini bütün bir Yolcu ve erdemli bir kadındı. Ama kocasının ihanetlerini öğrenince yoldan çıkmış; “göze göz dişe diş” deyip o da cima havuzuna atlamıştı.

Devamını Oku
07.07.2025
Diyanet’in yol harcı, teğmenlerin ihracı

Tuzla Piyade Okulu’nda 10 Kasım 2023’te Atatürk’ü anma etkinlikleri için son hazırlıklar yapılıyordu.

Devamını Oku
06.07.2025
Saçma sapan bir savaş mıydı?

Saçma sapan bir savaş mıydı? İ srail’in suikast saldırıları, İran’ın Demir Kubbe’yi delen füzeleri, ABD’nin İran’ı bombardımanı, yıkılan binalar, insan kayıpları ve pek de anlam verilemeyen bir savaş daha tavsadıktan sonra ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth dünyaya açıkladı: “Biz bu saldırılara aylardır hazırlanıyoruz…”

Devamını Oku
29.06.2025
Suratın tatlısı, limonun ekşisi

Mikronezya adasının Yutania’ya bakan kıyı şeridinde, askeri karargâh dışında bir sivil yaşam belirtisi de vardı...

Devamını Oku
28.06.2025
Sarı Paşa ve Türk Mucizesi

Vakit dardı. Kütahya mücadelesi sonrası, Yunan ordusu var gücüyle saldırıya geçecekti.

Devamını Oku
22.06.2025
Felekten bir gece, adını hece hece

Bolluk ve mutluluk istibdatı Yutania adasında, herkes seferberlik öncesi günleri özlüyordu.

Devamını Oku
21.06.2025
Organize işler

Antik Yunan tarihinin “Sokrates öncesi” diye anılan ilk filozofları, sayıları 23’e ulaşan bir düşünür topluluğuydu.

Devamını Oku
15.06.2025
Doğal cennetten parasal cinnete: Türkiye

Jeolojik olarak yaklaşık 300 milyon yıl önce oluşan ve şairin dediği gibi Akdeniz’e bir kısrak başı gibi uzanan Anadolu, birçok ilkleri barındıran bir coğrafya olmasının yanı sıra çok çeşitli bitki ve hayvana da ev sahipliği yapar.

Devamını Oku
08.06.2025
Yalan patolojik, savaş psikolojik (2)

Dünyada halen “iftira yoluyla algı operatörlüğü” yapan pek çok hükümet ve istihbarat kurumu, Edgar Hoover’ın yasadışı COINTELPRO yöntemlerini izliyor.

Devamını Oku
01.06.2025
Yalan patalojik, savaş psikolojik

İster muktedir olsun ister muhalif, tüm politikacıların yalan söylemesine dünya halkları da alışıktır, biz de epeyce idmanlıyız.

Devamını Oku
25.05.2025
Konuşmayan bizden değildir

Savaşmak için toplanıp savaşmaya koşullanan ama küçük muharebelerle yetinip topyekûn saldırıya geçemeyen tüm ordular gibi, vatanla ada karışımı “vadan” kıyılarında pinekleyen Mikron ordusuna da sıkıntı çökmüştü.

Devamını Oku
24.05.2025
Osmanlı’dan Osmancık’a

Türkiye’nin müzelerini gezmeye başladığım 1970’li yılların başında, Yunan ve Roma döneminden günümüze kalan erkek heykellerindeki sistematik bir eksiklik dikkatimi çekerdi.

Devamını Oku
18.05.2025