Genel grev, hükümetin uyguladığı politikaları etkilemek veya değiştirilmesini sağlamak için işçi kuruluşunun aldığı kararla bölgesel veya ülke bütününü kapsayan toplumsal eylemin adıdır.

9 Temmuz’da üç konfederasyonun başkanı 10 maddelik bir bildiri yayımlayarak işçi sınıfının sorunlarına acil çözüm getirilmesini hükümetin dikkatine sunmuşlardır. Halkımız ve özellikle işçi sınıfının çalışanları ve emeklileri Cumhuriyet tarihinde görülmedik bir ekonomik darboğazın içinde yaşam mücadelesi vermektedir. 

Konfederasyon başkanları çalışanların yaşam koşullarının iyileştirilmesini, sendika özgürlüğünün sağlanmasını, sendikal nedenlerle işten çıkarmaların önlemesini isterken son derce haklıdırlar ama bu isteklerinin AKP hükümetince yerine getirilmeyeceğini çok iyi bilmektedirler. 

Türk-İş ve Hak-İş bugüne kadar AKP hükümetini üzecek eylem ve söylemden ısrarla kaçınmıştır. Hükümetin işçi aleyhindeki tutumunu ve politikalarını değiştirmek için işçi sınıfının elinde genel grev gibi çok esaslı bir yaptırım gücü vardır ama konfederasyonlar bu kadar önemli bir günde bu gücü kullanma haklarını anlaşılmaz bir biçimde dile getirmekten çekinmektedirler.

6356 sayılı toplu iş sözleşmesi yasasının 58. maddesine göre toplusözleşme görüşmelerinde uyuşmazlık çıkması durumunda greve gidilir ve buna kanuni grev denir; bu nedene dayanmadan yapılan grevler yasal değildir. 

YASAL HAK

Genel grevin toplusözleşme düzeni ile ilgisi yoktur. Genel grev hükümet politikalarının değiştirilmesine yönelik bir grevdir, bu nedenle 6356 sayılı yasanın kapsamında değildir. Eskiden anayasanın 54. maddesinin 7. fıkrasında genel grev yasağı vardı ama Anayasa Mahkemesi 2010 yılında bu hükmü iptal etti. 

Ayrıca Anayasa Mahkemesi, 1999 yılında hükümetin kararlarını etkilemek veya değiştirilmesi amacı ile yapılacak genel greve karar veren veya katılanlara ceza verilemeyeceğini hükme bağlamıştır. Bu konuda anayasanın 90. madde hükmü çok önemlidir. Usulüne uygun olarak onanmış uluslararası sözleşmeler, ulusal yasa hükümleri ile çelişirse uluslararası sözleşme hükümlerinin uygulanacağı öngörülmüştür. Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) birçok sözleşmesi usulüne uygun biçimde onanmıştır. Bunlara dayanarak kurulmuş olan ILO Sendika Özgürlüğü Komitesi ve AİHM hükümet kararlarını etkilemek veya değiştirmek amacı ile mesleki ve ekonomik kararlarla yapılacak genel grevleri hak olarak kabul etmiştir.

Genel grev bir haktır ve uluslararası sözleşmelere uygundur. Ülkemizde 1975 yılında Türk-İş bölgesel genel grev, 2009’da KESK ülkesel genel grev yapmış ve kimse cezalandırılmamıştır. Öyle ise konfederasyon yöneticilerinin genel grev ve sonuçlarından kuşkusunun olmaması gerekir. Yasalara, sözleşmelere genel grev uygundur ve cezası da yoktur. Halkın yaşam mücadelesi verdiği, işçinin sendikalı oldu diye işten atıldığı, emeklinin açlığa mahkûm edildiği günümüzde konfederasyonlar hükümete karşı genel grev kartını kullanmak zorundadır. Günümüzde genel grev kararı konfederasyonların halkımıza ve işçi sınıfına olan temel borcudur.