Post-Kemalizm
Özdemir İnce
Son Köşe Yazıları

Post-Kemalizm

19.05.2019 07:30
Güncellenme:
Takip Et:

Post-Kemalizm dosyası yayımlayan Varlık dergisinin Şubat 2019 sayısını yolculuklar yüzünden epeyce geç okudum. İlker Aytürk, Yüksel Taşkın, Yalın Alpay, Korkmaz Alemdar ve Selçuk Orhan’ın yazılarının yer aldığı dosya beni çok heyecanlandırdı. “Post” öntakısından biraz kaygılansam da Yalın Alpay’ın tanımlama titizliği kaygımı giderdi. Tanımlama keşke Editör’ün sunum yazısında yer alsaydı:
“Kavramsallaştırmamda Post- Kemalizm terimindeki ‘post’ öntakısı ekini ‘sonrası anlamında değil...’ ‘önemsizleşmesi’ anlamında kullanıyorum. Yaklaşımımda Post-Kemalizm, ‘Kemalizm sonrası’ değil, ‘Kemalizmin önemsizleş(tiril)mesi’dir.”

***

Kimdir bu post-Kemalistler? Benim özel olarak “Ana rahmine haklı düşenler” diye adlandırdığım İkinci Cumhuriyetçiler, “Yetmez ama Evet” kadrosu: Murat Belge, Cengiz Çandar, Mete Tuncay, Şirin Tekeli, Nilüfer Göle, Ahmet İnsel, Ayşe Hür, Baskın Oran, Etyen Mahcupyan, Tanıl Bora vb. var. Ek olarak da İslamcı avane (Mustafa Armağan, Yavuz Bahadır, Mehmet Çelik). Şu günlerde yurtdışında parsa cerrine çıkan Ece Temelkuran unutulmuş!
İslamcılarla el ele, CIA ajanlarının, ABD vakıfları uzmanlarının ve Avrupa Birliği sözcülerinin dümen suyundan giderek, Erken Cumhuriyet’le yüzleşmek bahanesiyle, onu itibarsızlaştırarak boğan epigonlar. Öylesine yazılar yayımladılar ki “Bu cumhuriyet de nereden çıktı” demeye getirdiler. Mete Tuncay “Devrimler halka sorulmadan yapıldı” diye yazdı. Haklarında Hürriyet gazetesinde bir eşek yükü yazı yazdım.
Dosya yazarları, AKP’nin iktidara oturmasını legalleştiren bu insanların ipliğini pazara çıkarıyorlar. Adını andıklarım ve AKP’ye hizmet edenler R.T. Erdoğan güdümlü YSK’nin 6 Mayıs’ta yaptığı seçim darbesi hakkında ne düşünüyorlar acaba? Utanıyorlar mı? Tamamı inlerine sığınmış durumda!

***

Bu insanların bunca dar kafalı ve ufuksuz olmaları beni çok şaşırtmıştır. Bir bilimci ulusal (ulus) devlet karşıtlığını ilham aldığı Francis Fukuyama’nın “Dünyanın Sonunu okuyup, daha sonra “Ulus-devlet egemenliğine geri dönmekten ve bir kez daha devleti nasıl daha güçlü ve verimli kılabileceğimizi anlamayla çalışmaktan başka seçeneğimiz yok” diye günah çıkardığı kitabı (Devlet İnşası, Remzi Kitabevi, S.142) neden okumaz?
Bu yeminli Cumhuriyet düşmanlarını “tarihimizle yüzleşme” fesadına katılmalarından itibaren Hürriyet gazetesinde uyardım: “Fukuyama Yanılmış Şimdi Ne Olacak?” (16.04.2005), “Fuku-yama’nın Öksüz ve Yetimleri” (26.04.2005). Ama onlar Graham Fuller'in peşinden gitmeyi tercih ettiler.

***

Gelelim şu demokrasi işine: 1900- 1946 arasında Avrupa’da Fransa ve İngiltere dışında demokrasi mi vardı ki Erken Cumhuriyet’in demokrat olması isteniyor? Yaklaşan savaşı; 1929 ekonomi buhranını; Kürt isyanlarını; İrticayı; ırkçı ve irredantist Turancı milliyetçiliği; Toprak Reformu düşmanlarını hesaba katmadan Erken Cumhuriyet’i eleştirmeye kimsenin hakkı yoktur.
“Kemalizm ve Eleştirinin Eleştirisi” yazarı Tanıl Bora’nın iddia ettiği gibi Kemalizmi, Cumhuriyet devrimlerini karaladığı için kimse suçlanmıyor; bu işi yapanlar, en azından 10 yıl AKP ve R.T. Erdoğan’a koşulsuz hizmet ettikleri için suçlanıyorlar. Henüz erken, haklarında kesin kararı tarih verecek. Bu adamlar hakkında daha fazla bir şey yazmak istemiyorum. Çok yazdım. Siyasette ve siyaset biliminde yanılmak ne marifettir, ne mazerettir ne de fazilet!

***

Bitirirken Tanıl Bora ile Yalın Alpay’a önemli bir uyarım var: Sosyal bilimlerde “Devlet Aklı” diye bir kavram yoktur. Varsa, Fransızca, Almanca, İngilizce karşılığını söylesinler. “Raison d’Etat”, “Devlet Aklı” anlamına gelmez; Türkçe karşılığı “Hikmet-i Hükümet”tir, yani “Devletin yararı gereği”: Faili meçhul cinayetler (!) gibi yani…  

Yazarın Son Yazıları

Atatürk’ü örnek verip...

1 Ekim 2025 günkü Sözcü gazetesinin 11. sayfasında şöyle bir haber yayımlandı:

Devamını Oku
16.12.2025
Piliç değil bilinç

İnsanın kendisine sorduğu “Ben kimim” sorusu ve bir sorgulayıcının ona sorduğu “Sen kimsin” sorusu, gerçek anlamda, o kişiye varlığının adresini sormaktan başka bir şey değildir.

Devamını Oku
14.12.2025
MHP’li Semih Yalçın’a cevap

7 Aralık 2025 günü yayımlanan ve MHP’nin siyaset dağarı ile tarzını tasvir ettiğim “Vehim denen şey” başlıklı yazıma partinin genel başkan yardımcısı ve yazıda adı geçen kişinin (Semih Yalçın) tepki göstereceğini kuşkusuz tahmin ediyordum.

Devamını Oku
12.12.2025
Tek parti=Cumhuriyet

Tarih cahilleri ve tarih inkârcıları için bir kez daha okunması için dökümlü bir şekilde ve tekrar yazıyorum:

Devamını Oku
09.12.2025
Vehim denen şey

1. Gerçekte var olmayan fakat var olduğu sanılan, varmış gibi tasarlanan düşünce ve zan.

Devamını Oku
07.12.2025
Ekümeniklik mavalı

Şu kavanoz kıçlı dünyada her nesnenin, olgu ve olayın bir tanımı vardır.

Devamını Oku
05.12.2025
Kürtçe güçlendirilecekmiş...

Kürtçe güçlendirilecekmiş, hatta kalıcılaştırılacakmış.

Devamını Oku
02.12.2025
30 Kasım 2007

Gelecek yıllarda adını sık sık anmak zorunda kalacağımız Prof. Dr. Engin Arık (14 Ekim 1948) 30 Kasım 2007 günü (nedeni kuşkulu) bir uçak kazasında ekibiyle birlikte aramızdan ayrılmıştı.

Devamını Oku
30.11.2025
3 Kasım 2002’yi hatırlamak!

3 Kasım 2002 günü olanı, olanları aramızdan kaç kişi anımsamakta?

Devamını Oku
28.11.2025
Eski defterler...

Eski defterler son derece önemlidir.

Devamını Oku
25.11.2025
AKP’yi iktidara getiren seçim

1 Kasım 2002 günü “İki gün sonra 3 Kasım 2002” başlığıyla Hürriyet gazetesinin Avrupa baskısında...

Devamını Oku
23.11.2025
Devri sabık yaratmak

Devri sabık yaratmak, Türkiye siyasi tarihinde yeni gelen yönetimin/iktidarın, kendinden önceki dönemi sorgulaması, hesap sorması vb. anlamında kullanılan ifadedir.

Devamını Oku
21.11.2025
Toplu iğne ve nankörlük

Basında yer alan haberlere göre, Cumhuriyetin kuruluşunun 102. yıldönümü münasebetiyle savunma sanayisindeki gelişmeleri anlatan AKP genel başkanı ve Cumhurbaşkanı R.T. Erdoğan, “Dünya genelinde satılan her 100 İHA’dan 65’ini biz tedarik ettik, 180 ülkeye ürün ihraç ettik. Sizleri 25 yıl geriye götürmek istiyorum, ülkemizde bir toplu iğne üretebiliyor muyduk” demiş.

Devamını Oku
18.11.2025
‘Entel-dantel Özdemir Bey’in itirazı

“Eşit anayasal vatandaşlık...

Devamını Oku
16.11.2025
Bir veda için adagio*

Değerli okurlar, bir terslik yüzünden 28 Mart 2025 günü yayımlanan bu yazıyı bir kez daha okumak zorunda bıraktığım için lütfen bağışlayın beni.

Devamını Oku
14.11.2025
Karakuşi siyaset

Kuzey Kıbrıs’ta cumhurbaşkanlığı seçimini ana muhalefetin adayı Tufan Erhürman’ın kazanmasının ardından, genel kanıya göre, MHP lideri Devlet Bahçeli önemli bir açıklama yaptı.

Devamını Oku
11.11.2025
İşin aslı

Kürtçülerin, Türkiye’nin demokrasi bağlamında atacağı ilk adımın “ilkokuldan üniversiteye Kürtçe anadilde öğrenim hakkının anayasada yer alması talebinin yerine getirilmesi” olduğunu biliyoruz.

Devamını Oku
09.11.2025
Bir kez daha emriniz olur!

DEM Parti Eş Genel Başkanı Tuncer Bakırhan, Devlet Bahçeli’nin “terörsüz Türkiye” süreciyle ilgili olarak düşüncelerini eleştiriyor.

Devamını Oku
07.11.2025
Kurtarıcının adı toryum (3)

CERN’in (European Center for Nuclear Research-Avrupa Parçacık Fiziği Araştırma Merkesi) evrenin oluşumuyla ilgili olarak yapmaya başladığı deney Türkiye’yi birden bilim dünyasının göbeğine getirdi.

Devamını Oku
02.11.2025
Kurtarıcının adı toryum (2)

Özdemir İnce: Uranyum bu kadar belalı bir madde, tehlikeli, radyasyon yayıyor.

Devamını Oku
31.10.2025
Dreyfus A la Turca

Hüseyin Gün 4 Temmuz 2025 günü tutuklandığına göre işlem çok daha önce başlamış olmalı. Demek ki Merdan Yanardağ’ın casusluğu (!) o günden çok daha önce belli olmuş olmalı. Öyle değil mi? Gecikme operasyon icabı mı aceba? Yoksa kerrat cetvelini (çarpım tablosunu) bilmeyen kasap hali mi?

Devamını Oku
28.10.2025
Kurtarıcının adı toryum (1)

21 Ekim 2025 Salı günü yayımlanan “Toryum dedikleri şey” başlıklı yazımla “toryum” adlı ender elementle tanıştınız.

Devamını Oku
26.10.2025
Bir kez daha toryum denen mucize

Gazetelerde, kitaplarımda yayımlanmamış yazı(lar) da var zulada.

Devamını Oku
24.10.2025
Toryum dedikleri şey

Ülkemizde edebiyattan en ince bilimlere kadar tuhaf bir alışkanlık vardır.

Devamını Oku
21.10.2025
Dilini eşek arısı soksun!

Eşek arısının nasıl soktuğunu çok iyi bilirim.

Devamını Oku
19.10.2025
UYANIN

Uyanın, uyanın artık, ey yitik insanlar!

Devamını Oku
17.10.2025
Yerçekimi

Yerçekimi denen şeyi ben bulmadığım için ortak mal Vikipedi’ye başvurarak tanımını bilginize sunuyorum.

Devamını Oku
14.10.2025
Sorumluluk

Biraz önce en küçük kardeşim Bülent telefon etti.

Devamını Oku
12.10.2025
Comandante Che Guevara

Deniz kıyısına oturup da denize girmediğim, içki içtiğim günler.

Devamını Oku
10.10.2025
Sisifos olarak

Okuyacağınız yazı 6 Eylül 2020 günü gazetemizde yayımlanmış.

Devamını Oku
07.10.2025
Gündelik hayat ve kuralları

Uzun süredir, gündelik hayatın türlüsüyle, sağlık işleriyle, bilgisayarımla, internetle, telefon santralcılarıyla, sekreterlerle başım hiç de hoş değil.

Devamını Oku
05.10.2025
Yürrü kerreste müdürü

Mersin’de, çocukluğumda, o zamanlar adı Bozkurt olan caddenin üzerindeki Büyük Çıkmaz Sokak’ta (artık çıkmaz değil) otururduk.

Devamını Oku
03.10.2025
Düşman bile yapmaz

Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Aras, doğal zenginlikleri ve tarihi mirasıyla dünya çapında ilgi gören Muğla’nın, rant uğruna tehdit altında olduğunu söyledi.

Devamını Oku
30.09.2025
Müslüman birey yoktur*

Defterlerimden birine yazdığım ancak kaynağını yazmayı ihmal ettiğim alıntı şöyle...

Devamını Oku
28.09.2025
Zırva tevil götürmez (2)

Zırvalıkla ilgili ilk yazıyı 29 Ağustos 2025 günlü Cumhuriyet gazetemizde yayımlamıştım.

Devamını Oku
26.09.2025
RTE ne yapmak istiyor?

Basından bir haber: “Kabine toplantısı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında Beştepe’deki sarayında toplandı. Saat 14.30 sıralarında başlayan ve iki saat süren toplantıda, PKK’nin sembolik silah bırakma töreni ve Meclis’te komisyon kurulması çalışmalarıyla devam eden süreç, orman yangınları ve Gazze gibi başlıklar görüşüldü. Toplantının ardından konuşan Erdoğan, CHP’ye seslenerek ‘Siyasette pek çok şeyin kazası olur ama süreci yokuşa sürmenin affı olmaz. Süreç, özellikle ana muhalefet partisi için geçmiş günahlarına kefaret olabilecek bulunmaz bir fırsattır’ dedi.”

Devamını Oku
23.09.2025
Emekliler ve iktidar

Televizyonların emeklilerin hal-i pür melalini tanımlayıp aktarmak için seçtikleri insanların neredeyse tamamı garip bir ruh durumu içinde.

Devamını Oku
21.09.2025
Mahşer günleri

Bu yazıyı yazmaya değerli ve genç yoldaşım Zülâl Kalkandelen’in 3 Eylül 2025 günlü Cumhuriyet’te yayımlanan “Ortadoğu kazanı fokurduyor” başlıklı yazınında yer alan Cengiz Çandar’la yapılan söyleşiden aktardığı şu bölümü okuyunca karar verdim...

Devamını Oku
19.09.2025
Din ve tarafsızlık

Hemen yazalım sonra neyin ne olduğunu açıklayalım: Teokratik yönetimde devlet başkanı genellikle bir dini liderdir.

Devamını Oku
14.09.2025
Rezillik, utanmazlık, alçaklık

31 Ağustos 2025 günlü Cumhuriyet’in birinci sayfasındaki “Zafer coşkusu” manşetin altında yer alan utanç verici haber şöyle...

Devamını Oku
12.09.2025