Obama’nın Büyük Ortadoğu Projesi’nin Doğu kanadı olan Afganistan ve Pakistan’da görev verdiği Richard Holbrooke eski bir tanıdık.

-90’lı yılların başında Balkanları ABD ve AB adına halledip Yugoslavya’yı parçalayan ve Balkanları Batı’nın arka bahçesi yapan diplomat ve işadamı.

-1995’te Başbakan Tansu Çiller’e, “AB ile Gümrük Birliği’ni imzala, arkanda ABD var” diye bir not yazıp Emre Gönensay ile gönderen Holbrooke’tu.(*)

-Kıbrıs’ta, Washington’ın özel temsilcisi bir diplomat rolündeydi.

-Birleşmiş Milletler’de ABD’nin büyükelçisi oldu.

-Son yıllarda Kuzey Irak konusunda devreye giren ve “Ankara’nın Barzani rejimini tanımasını savunan” bir kimliğe büründü.

-Ve şimdi de Obama’nın sağ kolu olarak Pakistan’ı ve Afganistan’ı “halletmeye” memur edilen adam oldu.

1990’lı yılların başında yalnızca medyadan tanıdığım Holbrooke ile Kıbrıs’ta “karşı karşıya geldik”! 1998’de Kıbrıs’ta ABD’nin temsilcisi (ve arabulucusu) rolündeki bu kişi ile ilgili olarak bir açıklama yapıldı. Holbrooke’un sahibi olduğu Credit Suisse First Boston bankasının Güney Kıbrıs’taki minnacık “off-shore” şubesi Rusya’ya 6,5 milyar dolarlık bir kaynak transferi yapmıştı. Bu bilgiyi Rum Yönetimi Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Mr. Stavrinakis övünerek Aralık 1998’de basına açıkladı ve ilginç bir aptallığın altına imza attı.

Bilindiği üzere Batı kaynaklarına göre o tarihlerde 190 milyar dolar Rus kara parası aklanmıştı. Cumhuriyet’te 6 ve 20 Mayıs 1998’de Bıçak Sırtı köşemde çıkan yazılarımın başlığı Holbrooke’un dolar işleri üzerineydi. Rum kesiminde bu tür işlerden kazanç sağlayan bir bankacı nasıl olur da ABD’nin Kıbrıs temsilcisi yapılabilirdi? Yazdığım yazılar büyük yankı yaptı ve Holbrooke’un Rum kesiminden Rusya’ya, “çok özel bankacılık faaliyetleri” Başkan Clinton’un işini aksattı!

Holbrooke’u BM’de ABD temsilciliğine atama hazırlığı yapan Clinton, medyaya yansıyan “kara para aklama” haberleri üzerine işi bir yıl ertelemek zorunda kaldı.

Silahşorun yeni görevi

Ve bugün Obama ile birlikte Richard Holbrooke yine göndemde, yine işbaşında. BOP’un en kritik bölgesine gidiyor.

Afganistan ve Pakistan, Amerika’nın tam deyimi ile elinde patladı. Afganistan’ı işgal etti, “ülke Washington’ı esir aldı”. Son iki yıldır Pakistan’daki Amerikan operasyonları geri tepti. Son çare olarak Pakistan-Hindistan çatışmasına bile bel bağlandı. Obama en önemli dışişlerinin başında Afganistan ve Pakistan olduğunu söyledi. Ve bu en önemli işi, Demokratların eski Ortadoğu silahşoru Holbrooke’a verdi.

Yugoslavya ve Bosna’yı önce kan gölüne çevirtip sonra kurtarma gerekçesiyle ele geçiren ABD bakalım Obama ve bölgedeki onun adamı Holbrooke ile ne işler becerecek?

1990 sonrasında Balkanlar, Türkiye, Kıbrıs ve Ortadoğu’da ABD’nin bölge politikalarında önemli işler başaran Holbrooke şimdi bölgenin doğusuna gidiyor. Pakistan’da iç çatışmalar yoğunlaşacak mı? Afganlar, Amerika’yı bırakıp kendi aralarında mı çatışacaklar?

Obama, Holbrooke’u “esas adamlarından” biri yaparak, bu bölgede izleyeceği politikanın sinyallerini vermiş oldu.

(*) Avrupayla Derin Bağlar (Hayatım Avrupa, 5.kitap, 5.baskı, sayfa 100-112, Cumhuriyet Kitapları, 2009

www.istanbul.edu.tr/iktisat/emanisali