“Karaciç’in yakalanması niye sürpriz gibi karşılandı ki, anlamak zor” diyor “Economist” (24 Temmuz) ve devam ediyor: “Hikâye taa 29 Nisan’da tetiklenmişti…”

29 Nisan’da ne oldu?

AB ile Belgrad arasında bir “İstikrar ve Ortaklık Anlaşması” imzalandı. Anlaşma, Sırbistan’ı “potansiyel aday” ilan etti. Sırbistan’ın “potansiyel adaylıktan” “fiili adaylığa” geçebilmesi için “tek şart” koşuluyordu: Ara tara bulunamayan(!) Karaciç’le Mladiç’in; Lahey’deki YCUM’a (Eski Yugoslavya İçin Kurulan Uluslararası Ceza Mahkemesi) teslim edilmesi.

AB’nin “bekleme listesinde” -on yıl- oyalanan Belgrad için; “talebin” yeni bir yanı yok. Yeni olan; AB’nin “eveleme, geveleme, oyalama, sallama” eşiğinden; Belgrad perspektifine somutluk kazandıran “aktif inisiyatif” eşiğine geçmesi. Hatırlı AB ülkelerinde (Almanya, Avusturya, İngiltere, İtalya, Fransa, İspanya) “Batı Balkanlar’ın istikrarı” adına; Sırbistan’ı topluluk saflarına katmak fikri güçlenmiş… Genişleme yorgunu olmasına ve anayasa sorunlarına rağmen; AB başkentlerinde bu yönde artık bir “irade” oluşmuş….

“İradenin” olgunlaşmasıyla birlikte işte, AB o klasik; “Savaş suçlularını Lahey’e teslim etmek senin işin. Git ödevini yap, gerisini sonra düşünürüz!” tekerlemesini bırakıyor. Ve Belgrad siyasetini damardan etkileyen fevkalade “kritik bir zamanlamayla” doğrudan sahaya iniyor!

Kimyasal alaşımları kolaylaştıran “katolizör rolüne” benzer bir rol oynuyor...

29 Nisan tarihi, bu nedenle kilit sayılıyor.

AB damgası taşıyan seçim zaferi!

11 Mayıs tarihinde çok önemli bir seçim var.

Belgrad’da Avrupa’cı Boris Tadiç taraftarlarının hezimete uğraması bekleniyor.

Sırp milliyetçiliği; belli belirsiz AB vaatleri adına “Tadiç’in Batı yandaşlığına” taviz vermiyor…

Brüksel bu noktada işte hedefi 12’den vuran bir atik tetiklikle, seçimlere 12 gün kala şapkadan -üyeliğin ilk aşaması olarak takdim edilen- bir “Ortaklık Anlaşması” ıkarıyor ve masada kartları değiştiriyor.

“Tadiç vizyonu” sandıkta hiç umulmadık bir zafer sağlıyor! Gerisi çorap söküğü gibi geliyor.

“Şaşacak ne var? Senaryo 29 Nisan’da yazıldı!” diyen “Economist”in sözleri, Brüksel’in işte bu “aktif havuç-sopa siyasetine” atıf yapıyor. Temmuz başında görevi devralan Belgrad’ın “AB’ci hükümeti”; “Brüksel havucuna” hemen karşılık veriyor: İlk icraat, milliyetçi istihbarat şefini değiştirmek oluyor. Savaş suçlularını “dokunulmaz” kılan Belgrad istihbaratı BIA’nın başına, Tadiç’e yakın isim; Susa Vukadinoviç getiriliyor. Vukadinoviç’in devir teslim töreninden hafta geçmeden Karaciç, otobüste kelleyi ele veriyor…

Alternatif tıp doktoru, saç sakal uzatıp “Dr. Dabiç kimliğiyle” herkesi yanıltmış da; genç güzel sevgilisi bile kim olduğunu anlamamış da… Bunlar magazin.

AB’nin as devletleri sonuç almayı bir kez kafaya koymayagörsün, satranç tahtasının taşları nasıl da bakın tık tık yerinden oynuyor…

En geç 2015’te üye

Sırbistan satrancındaki taşlar; aslına bakarsanız, 29 Nisan 2008 tarihinden bir yıl önce, 2007’deki Lahey Uluslararası Adalet Divanı kararı ile oynamaya başladı. O zaman da yazdım (“Soykırım ve Güç Politikası” 3/ 5.3.2007 Sağnak): Sırbistan’ı devlet katında “soykırımdan aklayan” ve “Srebrenitza soykırımının” sorumluluğunu Karaciç’le Mladiç gibi Belgrad denetimi dışına çıkan “birkaç serseri mayının işine” indirgeyen bu karar; Brüksel yolundaki en büyük engeli bertaraf etmişti.

Hukuki açıdan tartışmalı bulunan Lahey kararı; baştan sona “reel politik” bir hamle olarak görülmüş; “Uluslararası Adalet Divanı kisvesi altındaki” büyük güçlerin Sırbistan’a çektiği kıyak şeklinde algılanmıştı.

Sırbistan bir kez “soykırımcı devlet” damgasından kurtulunca; geriye yalnız Karaciç ve Mladiç’i YCUM’a teslim etmek kaldı. İki savaş suçlusunun YCUM’a teslimi önündeki engel; yerlerinin bulunamaması filan değil, Sırbistan’ın ulusalcı güçlerinin direnci oldu. O direnç de sonunda AB’nin -çetrefil her durumda bulduğu- “yaratıcı formüllerle” kırıldı…

Mladiç’in yanı sıra bir de sırada Kosova bağımsızlığının kabulü meselesi var.

Bunlar halledildiği an; Belgrad -en geç 2015’te- AB’de olacak.