Anıların zenginliğindeki bir edebiyat yeni ufuklar açar.
Edebiyatçılarla ilgili anılarla yakın geçmişi ayrıntılarıyla kavrarız.
Anılardan birçok edebiyatçımızın yaratma serüvenini öğrenir, onların yapıtlarını kavramada anahtarlar yakalarız.
Örneğin Aziz Nesin’in Ben de Çocuktum, Salkım Salkım Asılacak Adamlar, Böyle Gelmiş Böyle Gitmez, Bir Sürgünün Anıları, Poliste, Bir Vicdan Davası, Benim Delilerim, Birlikte Yaşadıklarım Birlikte Öldüklerim gibi kitaplarında yer alan anıları ülkemiz kültür ve siyasasının yakın tarihini anlamamız için önemli veriler sunar.
Cumhuriyet ve Sami Karaören
Fethiye’de Azime Korkmazgil, İbrahim Can Demircioğlu, Sabri Kuşkonmaz dostlarla 95. yaşını kutladığımız Cumhuriyet gazetemizle özdeşleşen 94 yaşındaki Sami Karaören, Güzel Günlerimiz Oldu’da (Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları) anılarını paylaşıyor.
P. Şükran Sabanuç, Mukadder Özgeç ve Ömer Özgeç’le günlerce süren söyleşilerinde Atatürk, Cumhuriyet, dil ve şiir sevdasıyla yaşadıklarını olanca içtenliğiyle anlatıyor.
Fethiye-Kayaköy’de doğan Karaören, Antalya Lisesi’nde öğrenciyken Tütengil ve Külebi’nin öğrencisi olur. Ömür boyu birlikte olacağı Mehcure’yle aşkı ve ezberine yüzlerce şiir katan şiir tutkusu burada başlar. İÜ Edebiyat Bölümü’nde okuduğu yıllarda solu keşfeder. Okulu bitirince sigortacılık yapar. Adnan Benk, onu Dünya gazetesinde Bedii Faik’le tanıştırınca gazeteciliğe adım atar. Kısa süre sonra yazıişleri müdürüdür ve Türkçeye özen gösteren bir özgünlüğü onu Türk Dil Kurumu üyeliğine götürür.
27 Mayıs’tan sonra Falih Rıfkı’nın 27 Mayıs karşıtı yazıları üzerine gazeteden ayrılıp işsiz kalır. Nadir Nadi’nin çağrısıyla Cumhuriyet’te Anadolu muhabiri olarak başladığı görevini, Nadir Nadi ve İlhan Selçuk’un dostluğuyla 32 yıl yazıişleri müdürü olarak sürdürür (1960-1992). Sonraki yıllarda “makaleler redaktörü” olarak ikinci sayfa yazılarını özenle hazırlar. Birçok aydının (benim de) ilk gazete yazıları orada çıkar. “Çağdaş Yayınları” ile birçok kitabı gün ışığına kavuşturur.
Karaören’in Cumhuriyet yıllarından Muhsin Ertuğrul, Yahya Kemal, Dıranas, Ataç, Orhan Veli, Melih Cevdet, Oktay Rifat, Külebi, Necatigil, Bedri Rahmi, Dağlarca, Günyol, İlhan Selçuk, Akbal, Bezirci, Tahsin Yücel, Başaran ve daha birçok aydınımızla ilgili anılarından alacağımız çok ipucu var.
Nusret Ertürk’ün “Onun sanattan kanatları var” dediği Karaören’in yıllarca süren Cumhuriyet anılarını ve Türkçe tutkusunu Güzel Günlerimiz Oldu’da okuyoruz.
Remzi İnanç ve Naim Tirali
Ankara’nın simge kültür odaklarından Zafer Çarşısı’ndaki Toplum Kitabevi’nde hep kitaplarla, aydınlarla dolu dolu sürdürdüğü yaşamından yazın ve kültür dünyasıyla ilgili damıttıklarını Gün Gördüm Yüzler Gördüm, Kar Altında Güller Var, Ortak Belleğimizdir Dostlar adlı kitaplarında sunan Remzi İnanç, anılarını Yazmak Anımsamaktır’ı (Ürün Yayınları) ekledi.
Geçmiş Zaman Külleri: Edebiyatımızdan Portreler, Tartışmalar ve Fısıltılar’da (haz. Özcan Özen, H2O kitap), usta öykücümüz Naim Tirali’nin Ahmet Emin Yalman ve Şevket Süreyya Aydemir’den başlayarak Sait Faik, Necatigil, Yaşar Kemal, Dağlarca, Salâh Birsel, Nezihe Meriç, Salim Şengil, Cemal Süreya’ya 1940’lardan, edebiyatımızın yarım yüzyılından süzülen anılarını okuyoruz.
***
11 Mayıs Cumartesi, saat 17.00’de, Nevzat Metin’in çağrısı, Gülsen Tuncer’in sunumuyla Osman Şahin ve Kemal Kocabaş’la birlikte UKKSA’nın (Uluslararası Knidos Kültür Sanat Akademisi) Yakaköy-Datça’da düzenlediği, Köy Enstitülerinin Kuruluşunun 79. Yılında Aydınlanma Işığı Sönmeyecek panelindeyiz.
