Neyin peşindeler?
Nereye varmak istiyorlar?
Trump ve Silikon Vadisi çetesi’nin üç haftada hallaç pamuğuna çevirmediği ilişki, yerinden oynatmadığı taş kalmadı.
“Trump 2.0” ye girerken Guardian’da okuduğum “Tech bros have front row seats at Trump’s inauguration but what they want goes way beyond” başlıklı “Tekno klan üyelerinin istekleri çok ileride” diyerek özetleyebileceğimiz bir yazı Elon Musk ve şürekasının muradının, kısaca “devlet” ve “ulus devlet”i kaldırmak, yerine “özelleşmiş siyasi birimler/private polities” kurmak olduğunu söylüyordu.
Kurgu gibi değil mi? Ama değil.
HEDEF PARÇALAMAK
Yazı, çetenin baş elemanlarından Peter Thiel’in temel rüyasının dünya haritasını parçalara ayırmak ve haritayı binlerce “yeni ulusa bölmek” olduğunu ileri sürüyor.
Musk’la PayPal’ı kuran Thiel’in “Özgürlükleri arttırmak istiyorsak, ülke sayısını da arttırmamız gerekir” dediğini not düşüyor.
Münih Güvenlik Konferansı’nda (MGK) ABD Başkan Yardımcısı JD Vance’in işte Cuma günkü konuşmasını dinlerken, birkaç hafta öncesinde okuduğum bu yazıyı hatırladım.
Ne alaka... derseniz...
Vance tam da Guardian da adı geçen Peter Thiel’in adamı. İpleri doğrudan “dünya haritasını parçalamayı isteyen” bu şahsın elinde..
Siyasi kariyerini Thiel finanse ediyor. Trump’ın yanına “başkan yardımcısı” olarak Vance’i gene o yerleştiriyor.
Parçalar biraraya getirildiğinde, Başkan Yardımcısının MGK’da “taş taş üsünde bırakmayan/disruptive” konuşmasının kapsamı daha iyi anlaşılıyor.
Vance’in, başta Almanya olmak üzere, Avrupa’nın henüz ulus devletlerine değilse de “kurulu düzenine” savaş açtığı net.
AB ve AB’nin merkez sol-merkez sağ tüm partileri ile liderleri, Atlantik işbirliği...ezcümle hedefte.
Trump’ın Yardımcısı yetmezmiş gibi açıkça Almanya’nın seçim sürecine müdahil oluyor ve de Nazi kökenli “Alternative für Deutschland/ AfD” başta olmak üzere Avrupa’nın tüm aşırı sağ partilerinden yana tavır alıyor.
Neden?
Demokrasileri zayıflatmak, “büyük teknoloji ağaları”nın işine geliyor.
AB’nin şirket birleşmelerine karşı konan kurallarını ve sınırlarını istemiyor, otoyol gibi önlerini açacak olan otoriter rejimlerle iş yapmayı yeğliyorlar.
Devlet içinde şimdiden devlet olmuşlar.
Deviremeyecekleri rejim, alt edemeyecekleri düzen yok varsayımı ile hareket ediyorlar.
YENİ ŞERİF...
Batı’nın işte en önemli diplomasi ve diyalog forumlarından MGK’da kürsüye çıkan JD Vance tüm bu arka planla diyaloğu hedef aldı.
Trump 2.0’ye atıfla “Kentte yeni bir şerif var!”diyerek Avrupa’ya meydan okudu. Tıpkı Vahşi Batı barlarında kapıya tekme atarak içeri giren kovboylar gibi; bakanlar, devlet-hükümet başkanları, medyadan oluşan “müesses nizam” temsilcilerine adeta tekme attı: “Değerlerimiz artık örtüşmüyor” dedi: “Hal böyleyken ABD’nin sizler için yapabilceği bir şey, sizin de ABD için yapabileceğiniz hiç bir şey yok!”
Avrupalı siyasetçileri “göçe önlem almamak”, göç nedeniyle kimyaları bozulan halkın öfkesine kulak tıkamak... bu sorunlara odaklanan (aşırı sağ) partileri dışlamak, onlara karartma uygulamak ve bu itibarla özgürlükleri yok etmek, sağı sansürlemekle itham eden Vance, ABD’nin bu yaklaşımları destekleyemeyeceğini söyledi.
Almanya da 23 Şubat’ta yapılacak seçimlerde 2. parti olması beklenen AfD etrafında sistemin “aşılmaz bir duvar/ brandmauer” yükseltmesinden yakınan Başkan Yardımcısı, aşırı sağa uygulanan karantinanın ivedelikle kaldırılmasını buyurdu.
Bununla kalmadı, MGK’dan dışlanan AfD lideri Alice Weidel ile görüşme gerçekleştirdi.
Bizzat Alman istihbaratı tarafından “aşırı sağ” olarak nitelendirilen partinin lideri ile güle oynaya görüşmeye giden Vance, ev sahipliği yapan Alman Başbakanı Scholz’un görüşme isteğini kabalıkla, nanik yaparcasına geri çevirdi.
Atlantiğin iki yakası arasındaki savaşa mim koymaktan kaçınmayan Alman Cumhurbaşkanı Frank Walter Steinmeir durumu, “Kuralları, ortaklıkları ve aramızdaki güven duygusunu hiçe sayan mevcut ABD yönetiminin dünya görüşü, evet doğru bizimkinden çok farklı” diyerek özetledi:
“ABD yönetiminin dünya görüşü umarım baskın paradigmaya dönüşmez. Bu, uluslararası toplumun çıkarına olmaz!”
Ukrayna savaşı, Rusya ile barış gibi sorunların ele alınması beklenirken, bu konuların yanından geçilmediği MGK gözler önünde tırmanan bir ideolojik savaşın sahnesi oldu. Öyle ki “hala Batı ittifakı var mı?” soruları soruldu.
Yaygın kanıya göre ABD, görüşleri bundan böyle sadece Washington’la örtüşen Avrupa’nın aşırı sağcıları ile “a la carte” ittifak ilişkileri oluşturacak.
Trump’ın eski Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton CNN’e yaptığı değerlendirmede nitekim bu gidişle Atlantik İttifakı’nın bir yıl içinde çözülebileceğini iddia etti.
“Bu, statükonun bitmesi demektir” dedi: “Ardından ya kaos gelir, ya da boşluğu rakiplerden biri doldurur.”
Tarihin baş döndürücü biçimde hızlandığı bir dönemeçteyiz.
