Kuruluş mimarisi - Av. Hüseyin ÖZBEK
Olaylar Ve Görüşler
Son Köşe Yazıları

Kuruluş mimarisi - Av. Hüseyin ÖZBEK

29.10.2022 02:00
Güncellenme:
Takip Et:

1914-1918 arası dört yıl süren Birinci Paylaşım Savaşı’ndan yenik çıkan Osmanlı’nın terekesi galiplerin kılıç hakkı olacaktı. 30 Ekim 1918 silah bırakışmasının koşulları, arkadan gelecek Sevr’in önsözü olarak tasarlanmıştı. Anadolu sömürge coğrafyasına dönüşecek, Türkler, özgürlük ve bağımsızlıklarını yitireceklerdi. 

Emperyalistler, Türklerin Sevr’e direnip yeniden silaha sarılabileceğini akıllarına bile getirmemekteydi. Ekonomik kaynakları tükenmiş, gençlerini imparatorluğun uzak coğrafyalarında yitirmiş yoksul bir halkın teslimiyetten başka ne seçeneği olabilirdi ki? Oysa 1919-1922 arasında Mustafa Kemal önderliğinde, emperyalizme ve tetikçisi Yunanistan’a karşı verilen Kurtuluş Savaşı’yla ölüm reçetesi Sevr yırtılacak, bağımsızlık belgesi Lozan’a ulaşılacaktır.

ÇAĞI YAKALAMAK

Kurtuluştan sonra, çağdışı monarşinin ülkeyi yönetmesini, halkın uysal tebaa olarak bunu kabullenmesini bekleyenler tarihi yanlış okuduklarını kısa zamanda anlayacaklardır! Teokratik ve despotik hanedan yönetimiyle devam etmek, çağı yakalayamamış, uygarlık dışı bir toplumsal yapıyı sürdürmek bunca yaşananlardan hiç ders alınmaması demekti.

Mustafa Kemal’in kafasında bambaşka düşünceler vardır. Türkiye, uygar dünyanın saygın bir üyesi olacaktır. Türkler, tebaa değil, ortaçağ karanlığından kurtulmuş özgür yurttaşlar olarak yaşayacaklardır. Ülkenin yeniden Sevr koşullarına dönmemesi için zihinsel, düşünsel, kurumsal devrimler yapılacaktır.

29 Ekim 1923, milli ekonomi, milli bürokrasi, milli eğitim, milli ordu, çağdaş hukuk temelinde tasarlanan bir siyasal mimaridir. Ulus devlet üniter yapıyı esas alan bir devlet kurgusudur. Osmanlı’nın çöküş döneminin acı ve trajik deneyimlerinden ders alan son derece gerçekçi, özgün, bir çağdaş devlet denklemidir.

KARŞIDEVRİMİN KÖKLERİ

Günümüze kadar uzanan Cumhuriyet karşıtlığının ruhsal köklerine değinmek gerekirse Kurtuluş Savaşı sürecinde düşünsel ve eylemsel olarak Ankara’nın karşısında olanlar, İngiltere’nin ve Saray’ın yanında saf tutanlar, Türk halkının inanç paydaları yerine, İngiliz çıkarlarına göre kurgulanmış siyasal dinciler, 29 Ekim 1923’ü engelleyemediler ama içlerine de asla sindiremediler. Milli Mücadele karşıtlığının siyasal örgütü Hürriyet ve İtilaf Partisi, Teali (yükselme) İslam Cemiyeti, Kürdistan Teali Cemiyeti üyelerinin bir kısmı aynı zamanda İngiliz Muhipleri (dostları) Cemiyeti’nin de üyeleriydiler. İngiliz çıkarlarının etnik, dinsel ve siyasal uzantıları olan bu oluşumların günümüzdeki mirasçılarının Cumhuriyet ve Atatürk karşıtlığının geçmişteki kökleri mütareke döneminde aranmalıdır.

Bu nedenledir ki 23 Nisan 1920’de Milli Mücadele’nin meşruiyet organı TBMM’yi engellemeye yönelik iç isyanlardan başlayarak Cumhuriyet sonrası devam eden kalkışmaların stratejik hedefinin Cumhuriyetin kuruluş felsefesi ve Atatürk ilkeleri olması asla tesadüfi değildir. “Yüzyıllık parantez”, “yüzyıllık rövanş” sözleriyle verilen mesajlar, asıl niyetin ne olduğunu en ufak bir kuşkuya yer bırakmayacak biçimde açıklamaktadır!

Yakın geçmişte Ergenekon, Balyoz vs. bahanesiyle silaha dönüştürülen hukuk ve araçsallaştırılan FETÖ yargısı üzerinden Türk Silahlı Kuvvetleri başta olmak üzere sivil ve askeri bürokrasinin tasfiyesi, devlet kurumsallığının dağıtılması, yüksek yargının yeniden kurgulanması, Cumhuriyetin ekonomik varlıklarının peşkeş çekilmesi, yüz yıllık rövanşın saha uygulamaları olarak değerlendirilmelidir.

AV. HÜSEYİN ÖZBEK

ESKİ TBB BAŞKAN YARDIMCISI

Yazarın Son Yazıları

Askeri hastanelerin yeniden açılması - Dr. Süleyman Kalman

Sıkça gündeme gelen askeri hastanelerin yeniden açılması yönündeki tartışmalar, yalnızca yönetsel bir düzenleme sorunu değil, görünüşte ani ama belki de “bile bile” yapılmış bir yanlıştan dönmenin ve silinmeye yeltenilmiş Cumhuriyetin sağlık belleği ile kurulan ilişkinin de bir göstergesidir.

Devamını Oku
30.12.2025
Barış üzerine bir deneme - Av. Ekrem Demiröz

Savaş kabadır, çirkindir ve acımasızdır.

Devamını Oku
30.12.2025
Yeni bir toplumsal yalnızlık - Dr. Alper Demir

Türkiye’de son yıllarda yaşanan siyasal gerilimler, derinleşen kutuplaşma ve kamusal alanın giderek daralması, artık yalnızca güncel siyasetin değil, toplumsal yapının kendisinin sorgulanmasını zorunlu kılıyor.

Devamını Oku
29.12.2025
Yıl biterken... - Erol Ertuğrul

23 yıldır Türkiye hak etmediği acıları yaşıyor.

Devamını Oku
28.12.2025
Su kıtlığına doğru... - İsmail Özcan

Herkesin bildiği üzere yaşadığımız dünyanın insanlar ve tüm canlılar için olmazsa olmaz iki büyük nimetinden biri hava, diğeri sudur.

Devamını Oku
27.12.2025
Mustafa Kemal’in Ankara’ya gelişi: Kızılca Gün - Hüner Tuncer

Birinci Dünya Savaşı sonucunda Osmanlı topraklarını Avrupa devletleri arasında paylaştıran Mondros Ateşkes Antlaşması sonrasında, Mustafa Kemal’in öncelikli düşüncesi, “ulusal birlik” düşüncesiydi.

Devamını Oku
27.12.2025
Devlet geleneği, demokrasi ve vicdan - Halil Sarıgöz

Dün İsmet İnönü’yü aramızdan ayrılışının 52’nci yılında andık..

Devamını Oku
26.12.2025
‘Asgari’ sömürü - Aydın Öncel

Aralık ayının son günlerinde yaşanan “asgari ücret” tartışmalarında gelenek bu yıl da bozulmadı!

Devamını Oku
25.12.2025
İBB davasında yargılama süresi - Hikmet Sami Türk

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) hakkındaki yolsuzluk iddianamesiyle İstanbul 40. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 12.12.2025’te başlayan ve ilk duruşmasının 9 Mart 2026 günü yapılmasına karar verilen davada hedeflenen yargılama süresi, mahkeme tarafından en çok 12 yıl 6 ay olarak belirlendi.

Devamını Oku
24.12.2025
Menemen Devrim Şehitleri Anıtı ve Cumhuriyet -

Yunus Nadi: “Kubilay timsalini taziz için ne yapsak yerinde olacağına şüphe yoktur.

Devamını Oku
23.12.2025
Kubilay olayının anlattıkları - Osman Selim Kocahanoğlu

23 Aralık 1930 salı günü, Menemen’de insanlık tarihi- nin en hunhar cinayetlerinden bi- ri işlendi.

Devamını Oku
23.12.2025
Cumhuriyetimizin vazgeçilmez değeri - Azmi Kişnişci

“Eşitlik”, Cumhuriyetin yalnızca hukuki bir ilkesi değil; toplumsal yaşamımızın adalet duygusunu ayakta tutan temel dayanaklarından biridir.

Devamını Oku
22.12.2025
Büyüyen eşitsizlik, yaygınlaşan yoksulluk - Sıtkı Ergüney

Ekonomide; fiyatlar genel düzeyindeki; artış “enflasyon”, gerileme “deflasyon”, duraklama ile birlikte yaşanan artış da “stagflasyon” olarak tanımlanır.

Devamını Oku
20.12.2025
Yenilmezlikler ve dokunulmazlıklar - Cengiz Kuday

Tarih, bazen büyük savaşlarla değil; küçük, sessiz ve ilk bakışta sıradan görünen olaylarla yön değiştirir.

Devamını Oku
20.12.2025
Hayvancılıktaki yol ayrımı - Gülay Ertürk

Türkiye bugün hayvancılıkta çok kritik bir eşiğe geldi.

Devamını Oku
19.12.2025
Devlet ve kalkınma - Prof. Dr. Bilin Neyaptı

Bir ülkede ekonomi yönetiminin temel hedefleri verimlilik ve adil bölüşümdür.

Devamını Oku
18.12.2025
Programda işçinin adı yok - Engin Ünsal

CHP 39. Olağan Kurultayı’nda tüzük değişikliği yaptı ve iktidar programını kabul etti.

Devamını Oku
17.12.2025
Yargı öyküleri - Ziya Yergök

Yıllar önce, 5 Ocak 1982’de Çetin Altan’ın Milliyet gazetesindeki “Şeytanın gör dediği” adlı köşesinde “Eski (Mahkeme Koridorları) sütununa özlem” başlıklı yazısında yer alan, bir ceza avukatının “Oturum” adlı anı kitabından alıntılanmış ilginç bir yargı öyküsüne değinmek istiyorum.

Devamını Oku
17.12.2025
Devletçiliğe dönebilmek... - Kemal Onur

Demokratik ve laik sosyal hukuk devletimizin kurucu lideri Atatürk’ün yönetimi döneminde; ülkemizin ulusal çıkarı açısından bilimsel anlayış ve duyarlı bir bilinçle, iç ve dış sermaye şirketlerinin çıkarları için vahşi madenciliğe kesinlikle fırsat verilmemiştir!

Devamını Oku
17.12.2025
Bu çığlığı duyun! - Mustafa Gazalcı

MESEM, Milli Eğitim Bakanlığı’nın sözde mesleki teknik eğitim merkezleri uygulaması.

Devamını Oku
16.12.2025
ABD’nin esnek realist stratejisi - Nejat Eslen

11 Eylül’ün hemen sonrasında ABD, tek kutuplu dünya düzeninin verdiği cesaretle küresel egemen güç olmanın hayallerini kuruyordu.

Devamını Oku
16.12.2025
Çağdaşlık yolunda bir ömür - Hüseyin Karataş

Çağdaşlık eksikliğine ve dokunulmazlara dokunan sevgili hocam Prof. Dr. Türkan Saylan...

Devamını Oku
13.12.2025
Geleceğin savaş alanı, Türkiye ve Karadeniz - Doğu Silahçıoğlu

“Erken Cumhuriyet dönemi”nde (1923-1938) savunma sanayisindeki gelişmeler Türkiye’yi; başta uçak olmak üzere harp silah araç gereçlerinde dış satım yapan bir ülke konumuna getirmişti.

Devamını Oku
12.12.2025
Gençlik MESEM’den büyüktür - Kaan Eroğuz

AKP iktidarı tarafından 2016 yılında örgün ve zorunlu eğitim kapsamına alınan mesleki eğitim merkezleri (MESEM), çocuk işçiliğinin yaygınlaşmasında ve “kurumsallaşmasında” kritik bir rol oynuyor

Devamını Oku
12.12.2025
İnsan onuru ve demokrasi - Ayşe Atalay

TDK sözlüğünde “onur” kavramı insanın kendisine karşı duyduğu saygı olarak tanımlanıyor.

Devamını Oku
11.12.2025
Komisyonda emekçinin adı yok - Şükrü Karaman

Milyonlarca emekçinin yeni ücrete ilişkin alacağı kararı merakla beklediği Asgari Ücret Tespit Komisyonu çalışmalarına yarın başlayacak.

Devamını Oku
11.12.2025
Karadeniz’de neler oluyor? - Can Erenoğlu

Dünyanın en güvenli ve istikrarlı denizi Karadeniz dünyanın en tehlikeli deniz alanına mı dönüştürülüyor?

Devamını Oku
10.12.2025
Gelir adaletsizliği tırmanıyor! - Devrim Onur Erdağ

Türkiye'de emeğin değeri uzun zamandır siyaset meydanında sıkça dile getirilen bir konu.

Devamını Oku
10.12.2025
Erdoğan’ın 2005’teki hayalleri - Kadir Serkan Selçuk

Yıl 2005. Dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, o dönem henüz el konmamış olan Sabah gazetesinin 20. kuruluş yıldönümü için gazeteye bir yazı yazmıştı.

Devamını Oku
09.12.2025
Yeni feodal çağ ve dijital baronluk - Doğan Sevimbike

Yanis Varoufakis’in No Kings Means No Barons başlıklı yazısı, çağımızın ekonomik ve siyasal düzenini “yeni bir feodalizm” olarak niteliyor.

Devamını Oku
09.12.2025
Terörist başının ayağına gitmek... - Hatice Topçu

Ulus devletler; tarih bilinci, ortak coğrafya ve dil birliğine dayanır.

Devamını Oku
08.12.2025
‘Kırkyama’ siyaset… - Prof. Dr. Utku Yapıcı

Türk siyasetinde son yıllardaki en ilginç gelişme siyasi kimlikler düzleminde yaşanıyor.

Devamını Oku
08.12.2025
Çocuklarımız artık kimsesiz mi? - Özgür Hüseyin Akış

Cumhuriyetin kuruluş yıllarında söylenmiş bir cümle hâlâ kulaklarımızda çınlar:

Devamını Oku
07.12.2025
Çözüm mü, çözülme mi? - Ülgen Zeki Ok

Emperyalist güçlerin Ortadoğu’daki kirli emellerinin önündeki en büyük engel olan Atatürk’ü Türk halkının yüreğinden söküp atmak, yani öldürebilmek için bir gri propaganda yöntemi uyguluyor.

Devamını Oku
06.12.2025
Tek Çin ilkesi - Wei Xiaodong

Türkiye’de Çin’in Tayvan bölgesi yaygın olarak bilinse de bu bölgeye ilişkin tarihi ve siyasi bilgiler genellikle sınırlı kalmaktadır.

Devamını Oku
05.12.2025
Cumhuriyete sahip çıkma konuşması: Atatürk’ün ‘Bursa Nutku’ - Hamdi Yaver Aktan

Mustafa Kemal Paşa, 3 Şubat 1933 akşamı İzmir Kordon’daki köşkte akşam yemeği sırasında Bursa’daki olayı öğrenir.

Devamını Oku
03.12.2025
Demokraside seçilenler özgür olmalı - Hüseyin Mert

Demokrasi; çağdaş yaşamın, mutluluğun, ekonomik kalkınmanın ve her türlü gelişmenin önkoşulu, altyapısı ve temelidir.

Devamını Oku
03.12.2025
İktidarın eğitimdeki U dönüşleri - Nazım Mutlu

Siyasal yaşamının toplamı çeyrek yüzyılı bulan iktidar partisinin kısa tarihi, sayısız U dönüşleriyle doludur.

Devamını Oku
03.12.2025
Tekke ve zaviyelerin kapatılması - Doç. Dr. Hüner Tuncer

Tekkeler ve zaviyeler, İslamdaki tarikatların dinsel tören, toplantı ve eğitim yerleridir.

Devamını Oku
02.12.2025
Suyun akışını sürdürmek - Dr. Anıl Yıldırım Poyraz

“Su ateşe galiptir ancak bir kaba girerse ateş onu kaynatıp yok eder.” - Mevlana

Devamını Oku
02.12.2025