FIFA’nın raporundaki menajer gerçeklerini yazmaya devam ediyorum. Bireysel bazda rakamlar akıl almaz boyuta ulaşmış. Öyle ki bir menajer tek başına 37 transfere aracılık edip yaklaşık 2.9 milyon dolar kazanıyor. Asıl şok edici detay zirvedeki tek bir menajerin bir yıllık kazancının 45.3 milyon dolara ulaşması. Bu tutar aslında sadece bir gelir beyanı değil, aynı zamanda bir güç gösterisi. 45.3 milyon dolarlık yıllık menajerlik geliri, neredeyse Avrupa’da ve ülkemizdeki bazı kulüplerin yıllık bütçelerinden daha fazla bir tutar. Tüm bunlar, FIFA menajerlik kurumunun artık aracı olmaktan çok piyasanın kendisine dönüştüğü anlamına geliyor. Kulüpler menajerlere gitmiyor, menajerlerin etrafında bir yörüngeye giriyorlar. Güç dengesi tamamen tersine dönmüş durumda. Artık olay bireysel markalara, kişisel ağlara dönüşmüş ve o kişinin karizması üzerine kurulu bir sistem haline gelmiş.
Erkek futbolundaki bu para ve güç yoğunlaşması kadın futbolunda da yaşanıyor mu diye soracak olursanız, rapor bu konuda henüz kadın futbolunun bu astronomik rakamlara ulaşmadığını belirtiyor. Ama kadın futbolunda da menajerlik harcamalarının büyüme hızı baş döndürücü şekilde artıyor. Rapordaki verilere göre kadın futbolunda menajerlik hizmet bedelleri 6.2 milyon dolar harcamayla rekor seviyeye ulaştı. Belki, bu tutar erkek futboluyla kıyaslandığında düşük kalabilir ama bir önceki yıla göre 2 kat; 2020’ye göre 13 kat artmış durumda. Kadın futbolu profesyonelleştikçe, yayın ve sponsorluk gelirleri arttıkça bu alandaki transfer bedelleri ve maaşlar da patlayacak gibi görünüyor. Bu da doğal olarak, menajerler için henüz tam olarak keşfedilmemiş, potansiyeli devasa bir pazar demektir. Bu yükseliş FIFA menajerlik başvuru sayısında da olağanüstü bir artışa neden olmuş. Geçen yıl menajerlik sınavı ve lisanslama sistemi için yapılan ilk sınava 16 binden fazla kişi başvurmuş. Bu sayı bize menajerlik mesleğinin ne kadar cazip hale geldiğini gösteriyor.
FIFA, “Football Agent Regulations (FFAR)” düzenlemesiyle temel olarak menajer ücretlerini kontrol altına almayı amaçlamıştı. Ama görünen o ki, bu amaç gerçekleşmemiş durumda. Menajerlik ücretleri bir önceki yıla göre yüzde 93 artarak 1.37 milyar dolara yükseldi. Şeffaflık yok. FIFA hâlâ transferlerde hangi menajerin, hangi işlemden ne kadar komisyon aldığını (para kazandığını) raporlamıyor. Bir başka bakış açısıyla da 1.37 milyar dolarlık devasa menajerlik harcamaları, kulüplerin pazarlık masasında menajerlere karşı ne kadar çaresiz kalabildiğinin bir göstergesi olarak yorumlanabilir.