Gazi Eğitim Enstitüsü’nde Öğrenci Derneği’nin başkanıydı ve bilgisine, düşüncesine olan güvenin verdiği etkili konuşmasıyla dikkat çekiyordu (1969).

12 Mart döneminde Milas-Selimiye Ortaokulu’nda öğretmenken gözaltına alındığında Dışkapı’daki Yıldırım Bölge’de buluştuk ve DEV-GENÇ davasında sanık olduk.

Cezaevi günlerinde harıl harıl okur, tartışır, düşünceler üretirdi. Kendine güvenmenin ve kararlılığın kaynağının bilgi olduğunu kanıtlarcasına edebiyat, felsefe, siyaset, ekonomi, tarih, kültür, insan ilişkileri ve devrimci mücadelenin geleceğine ilişkin konularda sohbet ederdik.

Düşüncenin doğrultusunda eylemlerle yaşama katılmanın ne olduğunu anlamanın tipik bir örneğiydi.

ÖRGÜTÇÜ, DERGİCİ, YAZAR

Anadolu’nun çeşitli yerlerinde (Fatsa, İnebolu, Ankara) Türkçe ve edebiyat öğretmeniyken TÖS’e ve TÖB-DER’e emeğini kattı.

1978’de merkez yönetimine girdiğim dönemde TÖB-DER’de yine buluştuk. Derneğimizde birliğin, bütünlüğün savunucusu bir öncü öğretmendi.

Öğretmen Dünyası dergisi bu dönemin ürünü olarak onun öncülüğünde soluk almaya ve o, temelleri sağlam bir yazarlığın öznesi olmaya başladı.

KURTULUŞ SAVAŞI SEVDALISI

1980’lerden sonra yayımladığı kitaplarla sevdalı yaşamının anlamına yeni anlamlar kattı.

Ses getiren, temel kaynak olan, Mondros’tan Sakarya Savaşı’na kadar yaşananları günü gününe açıklamalarla aktaran Kurtuluş Savaşı Günlüğü’ne (“1990 Afet İnan Tarih Araştırmaları Ödülü”, 4 cilt) ve Kurtuluş Savaşımızla ilgili birçok kitaba imza attı:

Kurtuluş Savaşı Gençliği, Kurtuluş Savaşı Kadınları (“2006 Yunus Nadi Sosyal Bilimler Ödülü”), Kurtuluş Savaşı’nda İkili İktidar, Kurtuluş Savaşımız’da Türk-Afgan İlişkileri, Kurtuluş Savaşı Öyküleri (5 cilt), Paşa’nın Rotası (Nuri M. Çolakoğlu ile), Vatan Türküsü, Çerkez Ethem’in İhaneti, Mehmet Akif.

Yakın tarihimizle ilgili kitaplar da yazdı: Çok Partili Hayat Ne Getirdi Ne Götürdü? (Sina Akşin ve Alpaslan Işıklı ile), Ali Hafızoğlu Kitabı.

EĞİTİM VE ÖĞRETMEN GÖNÜLLÜSÜ

Ulusal Eğitim Derneği Genel Başkanı olarak öğrenciliğinden başlayan ilgi ve sevgisiyle yazdığı kitaplarla eğitimimizin tarihine ve sorunlarına ışık tuttu.

Öğretmenin yaşamdaki önemini, saygınlığını vurgulayıp anımsatan öğretmenlikle ilgili şiirleri Dünyanın Bütün Çiçekleri adıyla derleyip sunarken çoğu eğitimci olan aydınların yazılarının yer aldığı Unutulmayan Öğretmenler adlı bir kitap armağan etti kültür ve yaşamımıza.

İyi Öğretmen Olmak, Milli Mücadelede Maarif Ordusu (“2014 Nafi Atuf Kansu Eğitbilim Özendirme Ödülü”), 1921 Maarif Kongresi, Ulusal Eğitime Çağrı, Emperyalizm Ulusal Eğitime Meydan Okuyor!, Öğretmeni Eleştirin adlı kitaplarıyla eğitimimizin gerçeklerini ortaya koydu.

Doğu’nun Seher Yıldızı Kore, Çocuk ve Vatan, Biz Hazırız, Hayatı Hakikiye Sahneleri, Keloğlan ile Ağa, Benim Güzel Yurdum (albüm) adlı kitaplar yayımladı.

BİRİKİMİN VE ANILARIN ÖZNESİ

Akpınar’da Okurken, Akçayazı Öğretmeni, İleri Köy Peşinde (Fatsa 1965-1968), Bir Ömür Böyle Geçti -Türkiye’de İlk Köy Yürüyüşü, Merhaba Asker, Öğretmenim Sizi Çok Seviyoruz, Benim Hapishanelerim, Mamak Mektupları adını verdiği anılarıyla toplumsal tanıklığa imza attı.

Çalışkanlığını, kararlılığını örnek aldığım bu özne insanın, öğretmenin, yazarın, aydının adı Zeki Sarıhan’dır.

Emeğine, birikimine, aktarımlarına, ağabeyliğine, dostluğuna sevgiyle, selamla.

İnsanlara özne olma fırsatını veren laik Cumhuriyetimize şükranla...