Soru: 10/10/1981 doğumluyum. 16/8/2000 tarihinde özel bir şirkette sigortalı olarak çalışmaya başladım. Doğum tarihimi ailem nüfusa geç kaydettirmiş. Gerçek doğum tarihim 1/10/1979. Yaş tashihi için 2000 yılı nisan ayında dava açtım ancak dava Aralık/2000’de kesinleşti. Doğum tarihim 1/10/1979 olarak düzeltildi. Emekli aylığı bağlanırken hangi doğum tarihim dikkate alınır? Nihat S.

Yaş şartı, emekli aylığının bağlanmasında sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı ile birlikte aranan koşullardan biri. 5510 sayılı kanunun 57. maddesinde, sonradan yapılacak yaş düzeltmelerinde kötü niyetli girişimlerin önlenmesi amacıyla hangi doğum tarihlerinin esas alınacağı hususu düzenlenmiş. Yaşlılık sigortasında genel kural; sigortalıların ilk defa malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olduğu tarihte, nüfus kütüğünde kayıtlı bulunan doğum tarihlerinin esas alınması şeklinde. Diğer bir ifadeyle, sigortalıların ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına tabi olduğu tarihten sonraki yaş düzeltmeleri emekli aylığı bağlanmasında dikkate alınmıyor. Bu durumda, mahkeme kararlarında şunlar esas alınıyor;

• Sigortalılık süresinin başlangıç tarihinden sonra yaş tashihi (düzeltilmesi) yapılmışsa, sigortalılık süresinin başlangıç tarihindeki doğum tarihi (asıl),
• Sigortalılık süresinin başlangıç tarihinden önce yaş düzeltilmesi için dava açılmış ve düzeltmeye ilişkin mahkeme kararı sigortalılık süresinin başlangıç tarihinden sonra kesinleşmişse, kesinleşme tarihi esas alınacağından, sigortalılık süresinin başlangıç tarihindeki doğum tarihi (asıl). 

Buna göre, her ne kadar yaş düzeltmesi için dava açtığınız tarih, ilk işe giriş tarihinizden önce ise de mahkeme kararının kesinleşme tarihi, işe girdiğiniz tarihten sonra olduğundan, emeklilik işlemlerinizde ilk defa çalışmaya başladığınız tarihte nüfus kütüğünde kayıtlı olan 10/10/1981 doğum tarihiniz dikkate alınır.

YAŞ HADDİNDEN EMEKLİ OLACAĞIM. DİLEKÇEMİ NE ZAMAN VERMELİYİM?

Soru: Kamuda çalışan memurum. 22/7/2024’te 65 yaştan emekli olacağım. Emekli aylığımın artması için Temmuz/2024  artışını bekleyeyim mi? Yoksa 15 Ocak 2024’ten sonra emekli olsam da aynı maaşı mı alacağım? Vecit E. 

5434 sayılı kanunun 89. maddesi gereğince, devlet memurlarından kanunlarla belirlenen bekleme süreleri sonunda kadrosuzluk veya yaş haddi sebebiyle emekliye sevk edilenler ve vazife malullüğü hükümlerine göre vazife malullüğü aylığı bağlananlar ile ölüm sebebiyle haklarında emeklilik işlemi uygulananlara; kanuna göre aylığa hak kazandıkları tarihi takip eden üç ay içinde emekli ikramiyesinin hesaplanmasına esas alınan katsayılarda meydana gelecek artış nedeniyle oluşacak ikramiye farkları ile ilk mali yılın birinci ayında katsayılar dışındaki diğer unsurlarda meydana gelecek artışa, bu tarihte yürürlükte olan katsayılar uygulanmak suretiyle bulunacak ikramiye farkları, emekli ikramiyesi ile ilgili hükümlere göre ayrıca ödenir. Bu durumda, 2024 yılı temmuz ayında yaş haddinden resen emekli olacağınızdan, anılan yasa maddesi gereğince, bu yılı takip eden 2025 Ocak’ta yeniden belirlenecek olan memur maaş katsayılarına bağlı olarak ikramiye farkı alabilirsiniz.