Boris Johnson, namı diğer BoJo’yu görünebilir bir gelecek için koltuğundan sökmeyi nihayet başardılar.
Bundan tam altı ay önce “Albino alfa erkek goril” göndermesiyle yazdığım 6 Şubat tarihli yazıda İngiltere başbakanının günlerinin sayılı olduğunu yazmıştım.
Başbakanlıkta pandemi kurallarını hiçe sayarak verilen kutlamalar nedeniyle “parti-gate” olarak anılan bir dizi skandal yüzünden Boris’in ipliği çoktan pazara çıkmıştı.
Kurulu düzenin etkili gazetelerinden Financial Times, bizim de iyi bildiğimiz bir atasözüne atıfla: “Soytarı saraya çıktı mı, kral olmaz. Saray sirk olur. Ne ki bir sirk bile bu hükümetten örgütlüdür” diye yazmış, başbakanın raf tarihinin dolduğunu ilan etmişti.
Ancak araya Ukrayna savaşı girdi. Cengaver açıklamalarıyla ha bire rol çalan ve “yeni Churchill” formatıyla kendine yeni bir misyon biçen Johnson, istifa baskılarını savaş vesilesiyle savuşturabileceğini düşündü.
Ekonomik kriz, savaş ve COVID dalgaları arasında BoJo, dere geçilirken at değiştirilmeyeceğinden öyle emindi ki kendisini dımdızlak ortada bırakan kabinesinden gelen son istifa yağmuru karşısında şaşakaldı.
Hafta ortasında Downing Street konutu önünde havlu atarken yaptığı veda konuşmasında bu şok şok şok hayretini gizlemedi ve -özetle- bunu şöyle dillendirdi:
“Onca iş yaptık. Brexit’i ve kıtanın en seri aşı kampanyasını gerçekleşridik, Ukrayna saldırısında Batı cephesinin başını çektik. Arkadaşlarıma böyle bir zamanlamada ve bir ekonomik kriz ortasında hükümet değiştirmenin eksantriklik (arıza ve uçuk-kaçık) olduğunu anlatmaya çalıştım. Başarılı olamadım. Sürü... güçlü. Bir kez hareket etti mi durdurulamaz. En güçlünün ayakta kaldığı bizim Darwinci sistemimiz yeni bir lider bulacak. O ana dek size hizmet vermeyi sürdüreceğim!”
KAMUOYUNUN GÜCÜ
Bu konuşmadan BoJo’nun olan bitenden... Muhafazakâr Parti sponsorlarınca yenilenen başbakanlık konutuna usule aykırı olarak aktarılan süper lüks harcamalardan tutun, en son bir görev arkadaşının karıştığı cinsel istismar skandalına dek tespih taneleri misali sıralanan skandal silsilesinden etkilenmediği, “Ben bir Süpermen’im ama değerim bilinmiyor” dediği ve “savaştı, pandemiydi” derken kimsenin kendisine ilişemeyeceği düşüncesiyle hareket ettiği anlaşılıyor.
Johnson’a göre krizin oluşturduğu dokunulmazlık kalkanını, “sürünün ivmesi” bozmuş.
İktidar dengelerini bozan bu “ivme”, özetle kamuoyu.
Malum demokrasilerde kamuoyu denen bir güç var.
Gerçekten de o güç bir kez harekete geçti mi önünde durulamıyor.
Ezici çoğunlukla sadece üç yıl önce iktidara getirilen Johnson’a öfke öylesine dolup taşmış ki sonunda bizzat Muhafazakâr Parti kodamanları bu öfkeye karşı duramayacaklarını tespit ederek bir bir istifalarını vermeye koyulmuşlar.
Bunu yapmadıkları takdirde siyasi kariyerlerini yakacaklarını fark etmişler.
Buna esasen “sürünün intikamı” diyebiliriz.
‘TAVŞAN’ ÇIKAR MI?
“Sürü” sözcüğünün bu arada içerdiği kibir ve arogansın doz aşımı başlı başına dikkat çekici.
Johnson sözde bir veda konuşmasında dahi aşırı doz kibre başvurmaktan çekinmiyor.
Kafası çünkü yalnız böyle çalışıyor.
Kendilerini koşulların üzerinde gören bu zihniyetteki liderlerde hesap vermek ya da hatalarla yüzleşmek diye bir şey yok. Salt çıplak iktidar formüllerine sahipler.
Johnson’un bu yüzden bu aşamadan sonra dahi ne yapacağı soru işareti.
Muhafazakâr Parti’de yeni açılan ve uzun süreceği anlaşılan liderlik kapışmasında başbakanın bir biçimde yeniden atağa kalkıp kalkmayacağı hâlâ ortada duran bir soru.
Bu ihtimalden çekinen çok sayıda kamuoyu önderi Johnson’un bu sebeple Başbakanlık konutunu derhal boşaltmasını ve hemen şimdi kolutuğunu bir yeni geçiş dönemi liderine bırakmasını istiyor.
Başbakanla pandemide yollarını ayıran eski danışman Dominic Cummings, bu ihtimalin güçlü olduğunu söylüyor. “Çok iyi tanıdığı Johnson’un bu işin bittiğine henüz kani olmadığını” iddia ederek “her an için bir geri dönüş hamlesine karşı atik ve tetik olunması gerektiğini” belirtiyor.
Nitekim Daily Mail gibi yüksek tirajlı gazetelerde şimdiden “What the hell have they done?/Muhafazakarlar ne halt etti? (Boris’in düşmanları) Brüksel’de ve Moskova’da şampanyalar patlatılıyor!” başlıkları çıkmaya başladı bile.
Popülist liderler böyle. Trump örneği ortada.
Kene gibi koltuğu yapıştılar mı kurtulmak hiç kolay olmuyor.
