Türkiye’nin temelinin atıldığı gün
Öztin Akgüç
Son Köşe Yazıları

Türkiye’nin temelinin atıldığı gün

23.04.2025 04:00
Güncellenme:
Takip Et:

23 Nisan 1920 günü Ankara’da Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin toplanmasıyla Milli Mücadele yasal otoriteye dayandırıldığı gibi bağımsız Türkiye Cumhuriyeti’nin de temeli atılmıştır.

Emperyal güçler, İstanbul hükümetiyle ve yerli işbirlikçilerle TBMM’nin açılışını önlemeye, açıldıktan sonra da onu boğmaya çalışmışlardır. TBMM kuruluşu, öncesi ve sonrası olaylar kronolojik olarak özetlenebilir:

- 10 Nisan: Şeyhülislam Dürrizade Abdullah’ın Kuvayı Milliye aleyhine fetvası

. - 18 Nisan: İstanbul hükümetinin Kuvayı Milliye’yi ortadan kaldırmak amacıyla Kuvayı İnzibatiye’yi kurması.

TBMM’nin açılışına, hükümetine karşı alternatif olarak;

- 28 Nisan: Anadolu’da padişahın ve onun hükümetinin yönetimini kurmak amacıyla Müşir İzzet Paşa’nın atanması, görevlendirilmesi.

- 11 Mayıs: Mustafa Kemal Paşa ile birlikte Milli Mücadele’nin önde gelenlerinin Divanı Harp tarafından idama mahkûm edilmesi, Sadrazam Damat Ferit Paşa’nın tahriki, emperyal güçlerin desteğiyle yerli işbirlikçilerin kısa aralıklarla çıkardığı Adapazarı Anzavur, Yozgat Çapanoğlu, Tokat Zile, Urfa Siverek Milli aşireti ayaklanmalarının başlayarak sürmesi.

Bağımsızlık Savaşı yalnız emperyal güçlere karşı değil, yerli işbirlikçilere karşı da kazanılarak egemenliğin ulusa ait olduğu, bağımsız Türkiye Cumhuriyeti kurulmuştur. Ankara hükümeti, yalnız emperyal güçlere değil, İstanbul hükümeti, yerli işbirlikçi ittifakı ile de savaşım vermiştir.

Günümüzdeki bazı davranışları, söylemleri yadırgamadan, fazla da önemsemeden, ayrışmanın kökeninin Bağımsızlık Savaşı’nın başlangıcına değin uzadığını bilerek emperyal güç, yerli işbirlikçi ortaklığına karşı sürdürmek gerekir.

1. Dünya Savaşı’nın Ortadoğu paylaşımı Sykes-Picot Anlaşması’nın yerini, 2. Dünya Savaşı sonrası Kuzey Afrika ülkelerini de kapsayacak şekilde genişletilmiş ABD’nin BOP (GOP) projesi almıştır. Proje, geniş Ortadoğu coğrafyasında ABD’nin hegemonyasını kurmak, bölgeyi siyasal ve ekonomik olarak ABD’ye bağlamak amaçlıdır.

12 Eylül 1980 askeri darbesi Türkiye’nin bölgede kurulması hedeflenen siyasal ve ekonomik düzene örnek olarak seçilmesi, Erdoğan’ın projenin eşbaşkanı olarak lanse edilmesi, tanıtılması, “Türk-İslam sentezi” mottosu altında siyasal İslama iktidar yolu açılması projenin uygulama aşamalarıdır.

Ülkede günümüzde yaşanan halk hareketinin, tepkilerin, yalnız İmamoğlu’nun kişisel ve siyasal haklarını elinden alınmasına bağlamak, olayı hafife indirgemek olur. Toplumun, 1920’lerde olduğu gibi ülkenin geleceğini, bekasını tehlikede görerek haklarına, ülkeye, egemenliğine sahip çıkmasıdır.

Türkiye, iktidar değişikliği ile tam bağımsız dış politika izlemeye Atatürk döneminde olduğu gibi dönmelidir. NATO, ABD’nin SSCB yayılmacılığına karşı SSCB’yi kuşatma politikasının, görünüşte savunma sistemi olarak uygulanmasının ileri bir aşamasıdır. Günümüzde SSCB ve yayılmacılığı olmadığı gibi Rusya bir tehdit öğesi olmaktan çıkmış ABD-Rusya işbirliği gündeme gelmiştir. Savunma sistemi olarak NATO’da kalmanın, “NATO’ya bağlıyız” demenin yararı irdelenmelidir.

Türkiye, AB’ye değil AET gümrük birliği aşamasında iken 1962 Ankara Antlaşması’na AET’ye müşarik, ortak üye olmuş, 1987 yılında da AB’ye üyelik için başvuruda bulunmuş, üyeliğe kabulünün incelenmesi de halen sürmektedir. AB, emperyal geleneği ve genleri olan siyasal bir topluluktur. AB’ye giriş egemenlik haklarından, bağımsızlıktan vazgeçmeyi gerektirir.

Atatürk, Batı’ya mesafeli yaklaşmış, Batı ile işbirliği kurmamış, mazlum ülkelerin de lideri, “Yurtta sulh, cihanda sulh” mottosu ile bağımsızlık ve tarafsızlık doktrininin de banisi olmuştur.

İsmet İnönü, tarafsızlık, bağlantısızlık ilkesiyle ülkeyi 2. Dünya Savaşı yıkımından kurtarmış, Johnson’ın mektubuna “Yeni bir dünya kurulur, Türkiye orada yerini alır” yanıtı ve emperyal devletle birlikte olmayı, iri bir hayvanla aynı yatağa girme benzetmesiyle Türkiye’nin dış politikasına yön çizmiştir.

Türkiye, 105 yıl sonra da dış güçlere ve yerli işbirlikçilere karşı egemenliğe sahip çıkma, bağımsızlığını sürdürme savaşı vermektedir.

Yazarın Son Yazıları

Son kale CHP yıkılmamalıdır!

Kuvayı Milliye, Milli Mücadele, bağımsızlık savaşımıyla eşanlı din motifli dış destekli karşı hareket başlamıştır.

Devamını Oku
03.12.2025
Sosyal demokrasi

Sosyal demorasi, halkın katılımıyla sosyal refahı, gönenci ençoklama; halkın egemenliği, özgürleşmesi amaçlı siyasal düzendir.

Devamını Oku
26.11.2025
Örtülü kolonyalizm

Kolonyalizm, sömürgecilik bir devletin kendi sınırları dışındaki ülkeler üzerinde hegemonya, egemenlik kurarak ideolojik, kültürel, siyasal, ekonomik baskılarla siyasal, ekonomik çıkar sağlamasıdır.

Devamını Oku
19.11.2025
Cari denge net hata noksan

Ödemeler dengesinde “net hata noksan” kalemi...

Devamını Oku
12.11.2025
Birileri bizi kandırıyor

Başlık Halkın Haberi renkli sunucusu Ekrem Açıkel’den esinleme; ama fikir Montaigne “Halk doğru olan çok şeyi bilmemeli; yanlış olan çok şeye inanmalıdır”.

Devamını Oku
05.11.2025
Korku kültürü

Korku kültürü, bireyin; özgüvenini yitirmesine, söyleneni yapmasına, özgürce seçimini önlemeye, özsaygısından yoksunlaştırmaya, değersizleştirilmesine yöneliktir.

Devamını Oku
29.10.2025
Meşruiyet

Trump’ın büyükelçi Barrack’a “Erdoğan’a meşruiyet verelim” talimatı, meşruiyet tartışmasına yol açtı.

Devamını Oku
22.10.2025
Bilgilendirme

Bilgilendirmede amaç, kamuoyunu aydınlatma, bilgi eksikliğini, oluşan veya oluşturulmak istenen bilgi kirliliğini gidermektir.

Devamını Oku
15.10.2025
İttifak

İttifak, tek taraflı irade beyanı ile gerçekleşmez.

Devamını Oku
08.10.2025
Planlı kalkınma

Planlı kalkınma

Devamını Oku
01.10.2025
CHP ve koalisyon

Önerilerde bulunurken geçmişte yaşanan olaylardan, deneyimlerden ders alarak gelecekte olabilecek kötü gelişmelerden kaçınmak, uyarıda bulunmak gerekir.

Devamını Oku
24.09.2025
Sosyal dayanışma-sorumluluk

Planlanan, vaat edilen büyük işlerden, söylemlerdense yapılan ufak işler daha yararlıdır.

Devamını Oku
17.09.2025
Sorun-süreç-çözüm

Çözüm için soruna doğru tanı koymak, amacı belirlemek, süreci amaç doğrultusunda ilerletmek gerekir.

Devamını Oku
10.09.2025
Gelir artışı ve dağılım

Ekonomi politikasının ana amaçlarından biri de gelirin yeniden dağılımı, dağılımın eşitlikçi yöne evrilmesidir.

Devamını Oku
03.09.2025
İyinin dışlanması

Barışçıl, eşitlikçi, gönenç düzeyi yüksek, doğası, çevresi korunmuş bir kürede yaşamak olanaklı ve hedeflenmiş iken savaşların sürdüğü, yoksulluğun, açlığın yaygınlaştığı, haksızlığın arttığı çevrenin, doğanın sürekli kirletildiği, ortalama yaşam kalitesinin düştüğü bir kürede yaşıyoruz.

Devamını Oku
27.08.2025
Sıradanlığın başatlığı

Barışçıl, güvenli, insan kaynağı gelişmiş, eşitlikçi, çevre ve doğal kaynakları korunmuş bir dünya hedeflenirken iklim krizine girmiş, çevresi, doğası giderek kirlenen, açlığın, yoksulluğun yaygın olduğu, eşitsizliğin, şiddetin arttığı, kuralsız, düzensiz, güvenli olmayan bir dünyada yaşıyoruz.

Devamını Oku
20.08.2025
Kalkınma hedeflerimizin neresindeyiz?

Birleşmiş Milletler’e üye ülkeler, 2000 yılında yeni girilen döneme ilişkin sürdürülebilir kalkınma hedeflerini kabul ettiler.

Devamını Oku
13.08.2025
CHP’li olabilmek

CHP’li olabilmek, CHP etiketi taşımayı değil, etik değerlere, niteliklere sahip olmayı gerektirir.

Devamını Oku
06.08.2025
Ödün vermeye hazırlar

Ülkede barış, terörsüz Türkiye mottosu ile de bezenmiş bir BOP (GOP) kurgusu sahneleniyor.

Devamını Oku
30.07.2025
Komprador grup

Kolonyalizm, sömürgecilik döneminde kolonilerde başat sömürgeci güçlerle işbirliği yapan...

Devamını Oku
23.07.2025
Cumhur İttifakı’nın jokeri Kılıçdaroğlu

2018 cumhurbaşkanlığı seçiminde, yine parti örgütünün onayı olmadan, Muharrem İnce, Kılıçdaroğlu tarafından biraz da gayri ciddi şekilde kürsüye çağrılarak resen aday ilan edilmiş; İnce seçimde genel merkez tarafından desteklenmediği yakınmasıyla partiden ayrılmıştır.

Devamını Oku
16.07.2025
Başarısızlık kanıtı cari işlemler açığı

Ekonomi politikasının başarısı tartışmalarında başarısızlık kanıtı cari işlem açığı.

Devamını Oku
09.07.2025
Türkiye zaten ilk sıradaydı

ABD’nin BOP (GOP) kapsamında Irak ve Suriye’yi hallettikten sonra güncel olarak İran, ardından da sıranın Türkiye’ye geleceği yorumları yapılıyor.

Devamını Oku
02.07.2025
Kalkınma engelleri

Ekonomik kalkınma, büyüme konusuna odaklanıldığında ağırlıklı olarak yatırım, sermaye birikimi, finansman, teknoloji gündeme getirilir.

Devamını Oku
25.06.2025
Faiz ve tasarruf

Klasik iktisat öğretisinde faiz etkili araçtır...

Devamını Oku
18.06.2025
Ekonomik büyüme!

Bir ekonominin kalkınma aşamasına geçmeden önce gayri safi yurtiçi ve milli hasılasının (GDP-GNP) artması gerekir.

Devamını Oku
11.06.2025
Genel eğilim halkoylaması

PKK’nin karalama, itham, yol gösterme, övünme ile dolu bildirgesi veya memorandumu; devletin egemen karakteri, bağımsız üniter, ulusal yapısı, Türkiye devletini uluslararası olarak tanıyan Lozan Antlaşması konularında tartışmalara yol açtı.

Devamını Oku
04.06.2025
Merkez Bankası rezervi

TC Merkez Bankası’nın brüt, net rezervi arttı, eksildi bilgisinden çok, merkez bankaları niçin rezerv bulundururlar, rezerv yeterliliğinin ölçütleri nelerdir, rezerv nasıl değerlendirilmeli, kullanılmalıdır sorularının yanıtları bilgilendirmede yararlı olur.

Devamını Oku
28.05.2025
Sözcüklerin büyüsü

Sözcükler büyülüdür. Etki altına alır, belirli somut bir amaca yönlendirir, umuda kaptırır. “Barış” da büyülü bir sözcüktür.

Devamını Oku
21.05.2025
Bir dogma: Yabancı sermaye yatırımı

İktisatta irdelenmeyen, bulgularla da kanıtlanmayan bir inanç, has, dogma da yabancı sermaye yatırımıdır. Yabancı sermaye yatırımı bir “panacea”, her derde deva olarak önerilir. Yabancı sermaye gelecek, üretim, istihdam artacak, enflasyon hız kesecek, döviz, teknoloji, yönetim deneyimi girişi olarak kriz sonlanacak.

Devamını Oku
14.05.2025
Olaylar ve anılar

Olaylar ve anılar

Devamını Oku
07.05.2025
Faşizan hukuk düzeni

Faşizan hukuk düzeni

Devamını Oku
30.04.2025
Türkiye’nin temelinin atıldığı gün

Türkiye’nin temelinin atıldığı gün

Devamını Oku
23.04.2025
Gelir dağılımı ekonomik kalkınma

Gelir dağılımı ekonomik kalkınma

Devamını Oku
16.04.2025
Diploma

Diploma

Devamını Oku
09.04.2025
Çevresel sermaye varlığı

Çevresel sermaye varlığı

Devamını Oku
02.04.2025
Dış politikada sağgörü

Dış politikada sağgörü

Devamını Oku
26.03.2025
Devletin onarımı

Devletin onarımı

Devamını Oku
19.03.2025
Cumhuriyetin fetret dönemi

Cumhuriyetin fetret dönemi

Devamını Oku
12.03.2025
CHP’nin aday sorunsalı

CHP’nin aday sorunsalı

Devamını Oku
05.03.2025