17. Osmanlı padişahı ve 96. “İslam halifesi” IV. Murad (1623-1640 tahtta oturduğu yıllar) “içki” içerdi... Üstelik “halife” idi!
Ancak halkın “alkol, sigara ve kahve kullanmasını” yasakladı! İstanbul’daki uygulamayı görmek için kıyafet değiştirerek, denetime kendisi çıktı, hatta içki içenleri idam bile ettirdi...
Halife IV. Murad’ın “din işlerinden sorumlu” Şeyhülislamı Zekeriyazade Yahya Efendi ise bir şiirinde şöyle diyordu:
“Mescitte riyamişler etsin ko riyayı/ Meyhaneye gel kim ne riya var ne mürai... (Bırak mescitte ikiyüzlüler devam etsin riyakârlığa / Sen meyhaneye gel ki orada ne riya var ne riyakâr.)”
Üstelik “şeyhülislam” idi...
***
Osmanlı padişahının ve din işlerinden sorumlu Şeyhülislam’ın uygulamalarına, günümüzün Reis-i Cumhuru, AKP Reis-i Umumisi, Vezir-i Azamı, T.C. Merkez Bankası’nın yeni “patronu” Recep Tayyip Erdoğan’ın, “içki satışlarına getirilen sınırlamalara ve zamlara” tepkilere karşı şu yanıtı verdi:
“İki tane ayyaşın yaptığı yasa, sizin için muteber oluyor da, inancın emrettiği bir gerçek, bir vaka, niçin sizler için reddedilmesi gereken bir olay haline geliyor!”
Bugün, o “ayyaşlar” acaba kabirlerinde bu sözlere ne diyorlardır?
***
Reis-i Cumhuru, AKP Reis-i Umumisi, Vezir-i Azamı, T.C. Merkez Bankası’nın yeni “patronu” Recep Tayyip Erdoğan, (bugünlerde sesi çıkmadığı için adını anımsayamadım) Damat Paşası ve Maliye Nazırı’nın uygulamalarını anımsayalım...
Bu yılbaşından sonra basına yansıyan “içkivergi” haberlerine geçmeden önce şu haberlere göz atalım:
***
Kırmızı ışıkta geçen insanların canına kasteden sürücü 235 TL, uyuşturucu satan 167 TL ceza öderken vergisini ödeyip saat 22.00’den sonra satılan bira için 37 bin TL ceza kesiliyor.
***
AKP iktidara geldiğinde 1 dolar 1.65 TL idi. Bugün 5.70 TL oldu. Artış oranı yaklaşık yüzde 344... 70cl’lik bir şişe rakı o zaman 8.25 TL iken, bugün 152.50 TL. Artış oranı yüzde 1843...
O tarihte bir şişe 70’lik rakı 5 dolara alınırken, bugün 26.70 dolara alınabiliyor.
***
İngiliz iktisatçı Sir Thomas Gresham’ın (1519-1579) “İyi para, kötü parayı kovar!” sözü ünlüdür...
Keşke dolara yatırım yapanlar, bu sözü bilip rakıya yatırım yapsalardı!
***
Basından haberler:
2 Ocak, Cumhuriyet: 70’lik rakının Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) 59.64 TL’den 67.68 TL’ye, fiyatı 130 TL’den 145.5 TL’ye ve rakı, viski, cin, votka’da ÖTV vergisi 70.30 TL’den 79.86 TL’ye çıktı.
3 Haziran, Sözcü: 11 yılda alkollü içkiden alınan ÖTV 5’e katlandı.
10 Haziran, Cumhuriyet: 1 litrelik rakıdaki her 4 kadehten 3’ünün parası Maliye’ye vergi olarak gidiyor. (İthal olmadığı halde!) İçkide ÖTV, 11 yılda yüzde 524 arttı! 2004’te 44 bin litre rakı satılırken 2018’de 36 bin litreye geriledi. (Nüfus artışı ile ters orantılı)
3 Temmuz, Sözcü: ÖTV Kanunu’nun 12. maddesi uyarınca asgari maktu ve maktu vergiler ocak ve temmuz aylarında önceki 6 aylık dönemde gerçekleşen Üretici Fiyat Endeksi’nin (ÜFE) değişim oranında güncellemeye tabi bulunuyor.
***
Habertürk, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Ocak-Haziran 2019 döneminde gerçekleşen ÜFE oranını yüzde 8.1 olarak açıklamasından sonra, Gelir İdaresi Başkanlığı söz konusu vergi kalemlerini güncelleyerek internet sitesinde duyurdu.
Yasa ile daha önce yılda 2 kez enflasyon güncellemesi yapılacağı belirtildiği için bu kez yeni ÖTV oranlarını gösteren liste Resmi Gazete’de yayımlanmadı! Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesine konuldu! Değişiklik 2 Temmuz 2019’dan itibaren geçerli...
***
5 Temmuz, Cumhuriyet: Zamlar kaçağa itiyor. İçilen her 4 kadeh alkollü içkinin 3’ü vergiye gitse de, tüketiciler yüksek vergiye rağmen, içki tüketiminden vazgeçmeyeceklerini söylüyor.
21 Temmuz, Sözcü: Avrupa’da alkolün en pahalı olduğu 2. ülke Türkiye...
***
İçkiye, ÖTV artışlarının hızlandığı 2010’da, “Geleneksel Alkollü İçki Üreticileri Derneği Başkanı” Galip Yorgancıoğlu “Sahte içki üretenlere gün doğdu... Sahte hortlar, ölümler başlar...” demişti.
Bırakalım dokuz yılı, 2019’da bu kehanetin ne ölçüde gerçekleştiğine cuma günü göz atacağız...
