Soru: Bir kamu kuruluşunda mühendis kadrosunda (yüksek mühendis) olarak görev yapmaktayım. 10/10/2022 tarihinde yaş haddi ile 3600 ek göstergeden emekli olacağım. Son çıkan ek gösterge kararnamesi 1. derece kadrodaki mühendislerin katsayısını 3600’den 4200’e çıkardı. Bu durumda yeni ek gösterge üzerinden ikramiye farkı alabilecek miyim, ayrıca resen emekli olan memurlara ihbar tazminatı ödenmekte midir? Zeki Ç.

5434 sayılı kanunun 89. maddesi gereğince, devlet memurlarından kanunlarla belirlenen bekleme süreleri sonunda kadrosuzluk veya yaş haddi sebebiyle emekliye sevk edilenler ve vazife malullüğü hükümlerine göre vazife malullüğü aylığı bağlananlar ile ölüm sebebiyle haklarında emeklilik işlemi uygulananlara; kanuna göre aylığa hak kazandıkları tarihi takip eden üç ay içinde emekli ikramiyesinin hesaplanmasına esas alınan katsayılarda meydana gelecek artış nedeniyle oluşacak ikramiye farkları ile ilk mali yılın birinci ayında katsayılar dışındaki diğer unsurlarda meydana gelecek artışa, bu tarihte yürürlükte olan katsayılar uygulanmak suretiyle bulunacak ikramiye farkları, emekli ikramiyesi ile ilgili hükümlere göre ayrıca ödenir. 

Bu durumda, 2022 yılı ekim ayında yaş haddinden resen emekli olacağınızdan anılan yasa maddesi gereğince, bu yılı takip eden 2023 yılı ocak ayında yeniden belirlenecek olan memur maaş katsayılarına ve 15 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe girecek ek gösterge artışına bağlı olarak ikramiye farkı alabilirsiniz.

Diğer taraftan, ihbar tazminatı, İş Kanunu’nun 17. maddesinde düzenlenmiş olup anılan madde gereği, bildirim süresine uymaksızın belirsiz süreli sözleşmeyi fesheden taraf, bildirim süresine ait ücret tutarında tazminat ödemeye zorunlu tutulmuştur. İhbar tazminatı adı verilen bu tazminat, hem işçi hem de işveren bakımından söz konusu olup resen emekli olan devlet memurlarına ihbar tazminatı ödenmemektedir.

Soru: 1997 yılında 20 günlük sigorta giriş-çıkış kaydım var. 2003 yılında girdiğim bankada da iki çocuktan toplam bir yıl ücretsiz iznim nedeniyle toplam 19 yıla yakın hizmet sürem mevcut. Bu durumda, sigortalılık sürem 1997 yılından itibaren toplam 25 yıl mı oluyor? Bir de bankadan emekli olabilmek için 20 senenin doldurulması mı gerekiyor? Başak A.

506 sayılı kanunun geçici 20. maddesi kapsamındaki banka sandıkları yine aynı madde gereği, asgari SSK mevzuatını uygulamakla yükümlü bulunuyorlar. Dolayısıyla madde kapsamında yer alan banka sandıklarına prim ödeyenlerin emeklilik koşulları SSK kapsamında çalışanlarla aynı. 1997 yılında ilk defa çalışmaya başladığınızı belirtmekle birlikte ay ve gününü belirtmediğinizden, başlangıç tarihinize göre emeklilik koşullarınız;

-İlk girişiniz 23/5/1997 tarihine kadar ise 20 yıllık sigortalılık süresi +52 yaş ve en az 5825 gün,

-23/5/1997 tarihinden sonra ise 20 yıllık sigortalılık süresi +53 yaş ve en az 5900 gündür.

Kadınlarda sigortalılık süresi şartı, 20 yıl şeklinde uygulanmakta olup 1997 yılında çalışmaya başladığınızdan 20 yıllık sigortalılık süresi 2017 yılında yerine gelmiş oluyor. 19 yıla yakın hizmet sürenizin bulunması nedeniyle gün koşulunun da yerine geldiği görünüyor. Doğum tarihinizi belirtmediğinizden emeklilik koşullarında belirttiğim yaş koşulu da yerine gelmiş ise istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz.

Soru: Doğum tarihim 07/01/1979, sigorta başlangıcım 1/2/1994, prim ödeme gün sayım ise 8381. Hangi koşullarla ne zaman emekli olurum? Evren Ö.

Sigortalılık başlangıç tarihinize göre emeklilik koşullarınız; 25 yıllık sigortalılık süresi, 54 yaş ve en az 5675 gün sayısıdır. İlk defa işe girdiğiniz tarihte 18 yaşından küçük olduğunuzdan (15 yaş), 25 yıllık sigortalılık süre koşulunun yerine geldiği tarih belirlenirken sigortalılık başlangıç tarihiniz 18 yaşınızı doldurduğunuz 7/1/1997 olarak kabul edilir. Bu durumda; 

- 25 yıllık sigortalılık süresi koşulu 7/1/2022 tarihinde yerine gelmiş.

- Emeklilikte aranan 54 yaş koşulu, doğum tarihiniz 7/1/1979 olması nedeniyle 7/1/2033 yılında yerine gelecek, 

- 5675 gün koşulu, mevcutta 8381 prim gününüzün bulunması nedeniyle yerine gelmiş. 54 yaşını dolduracağınız 7/1/2033 tarihinden itibaren emekli olabilirsiniz.

SORULARINIZ İÇİN 

nergis.simsek@cumhuriyet.com.tr adresine e-posta yollayabilirsiniz.