Bu da nedir diyeceksiniz.. Anlatayım: Doğan Kuban ile denizden Maltepe- Kartal yönüne dağlara varan inşaatlara bakıyoruz. Hoca eliyle yoğun yapılaşmaya işaret etti. İşte Türkiye’nin zenginliği buralara gömülü, dedi. Şöyle 10 kilometrelik bir yapılaşma alanının parasal değeri nedir, bunu bir mimara sormak gerekir... Ben de, peki hocam dedim.
Mimara değil ama benzer bir yolculuk sırasında bir inşaat mühendisi-denetçisi dostuma sordum. Daha pratik bir hesaplama yapabilmek için, 1 km2’lik bir alan seçtik, yine aynı yoğun bölgelere bakıyoruz.
Hesabı nasıl yaptığını anlatacağım, ama sonucu söyleyeyim öncelikle:
Baktığımız 1 kilometrekarelik alandaki yapılarda yatan para 5 milyar TL’ye yakın! Kabaca, topraktaki zenginlik! Dikkat edin: Bu sadece, neredeyse 200 km’lik bir uzunluğa sahip İstanbul’un minicik bir uzantısı...

Hesabı şöyle:
1 kilometrekare, yani 1.000.000 metrekarelik alanı alıyoruz. Bunu bloklara bölüyoruz. Bir blok için yollar ve kenar çekme mesafeleri dahil, 20x20 metrekarelik bir yapı için 40x40 metrekarelik = 1600 m2 arsa ayırıyoruz. 1 km karede kaç 1600 m2 var, hesap ediyoruz.
1 km2’lik alan / 1600 m kare = 625 adet blok.
Bu bloklar konut ve dükkân olarak düşünürsek, 1 blokta 12 kullanılabilir birim bulunuyor.
625 blok x 12 birim = 7500 bağımsız birim, yani konut ve dükkân ediyor.
Baktığımız Maltepe - Kartal şeridindeki 1 kilometrekarelik alandaki yatırımı, brüt 200 metrekarelik daire olarak hesap edersek, piyasa değerini de göz önüne alırsak, birim daire 600 bin TL x 7500 birim = toplam 4.5 milyar TL ediyor.
Orada toprak altındaki - üstündeki zenginlik, kesinlikle 4.5 milyar TL’nin altında değil.
Soruyorum, bu şablonu mesela Nişantaşı’na taşırsak, 1 km2’lik alanın fiyatı ne olur?
Yanıt: En az 3 ile çarp. Yani 15 milyar TL civarında. Ama bunlar vasat değerler, yani orta gelir grubunun satın alabileceği veya satın aldığı değerler. Daha gerçek bir eder elde etmek için bölge fiyatlarını emlakçılardan sorup soruşturmak gerekir...

Sanayi niye geriliyor?
AKP = inşaat demek. Bir kez daha yazmıştım: Neden inşaat? Ekonominin bir kısmını hızla harekete geçirdiği için... 20’yi aşkın üretim sektörünü çalıştırdığı için... Para çok hızlı döndüğü için... Rant çok hızlı cebe indiği için... Ve siyasi iktidar da bu ranttan kendine düşeni çok hızlı aldığı için. İktidar mekanizması nasıl dönüyor sanıyorsunuz? Bu hesabı en iyi iktidar biliyor.
AKP döneminde sanayinin payı geriledi.
Toprağa gömülen bu büyük miktarda para önemli ölçüde sanayiye yatırılsaydı, farklı bir sanayi yapısı ortaya çıkardı.
Paranın toprağa gömülü hali, ancak spekülatif yeni kazançlar getirir. Fakat bir de doygunluk var. Bir bakmışsınız fırlayan konut fiyatları durgunlaşmış ve düşmeye başlamış. Konut, yapıldığı andan itibaren de eskimeye ve değer yitirmeye başlar, genellikle.
Ama sanayinin kendini yeniden ve daha yüksek değerlerde üretme olasılığı yüksek. Hele katma değeri yüksek mal ve hizmet üretiyorsanız.

100 TL ne oldu bugün?
Ekonomi tıkandı, ihracat düşük teknolojik mal ve hizmetlere dayalı.
Bu nedenle de adam başına milli gelir 11 bin dolardan 9 bin dolar ve altına indi. Milli gelirden bahseden iktidar taraftarı kaldı mı?
Daha çok mal satabilmek ve rekabet edebilmek için Türkiye ekonomisinin tek yolu, ucuza üretim yapmak. Emek üzerindeki yoğun baskının nedeni bu. Suriyeliler de emek üzerindeki büyük baskının aracı. Daha ucuza üretip daha ucuza dışarıya satacaklar ve ancak rekabet edebilecekler.
2006’da paranın sıfırları atılmıştı. Geçen 10 yılda paranın değeri ne kadar düştü? 100 TL’niz ne kadar oldu, bir hesap edin!