Davranış güdüleri
Öztin Akgüç
Son Köşe Yazıları

Davranış güdüleri

24.11.2021 05:00
Güncellenme:
Takip Et:

Ülkemizde siyasal olayları, davranışları açıklamaları, kişisel güdüler ve ABD’nin BOP’unu (GOP) dikkate alarak çözümlemek gerekir.

Bireyin davranışına ilişkin en yaygın görüş; bireyin, akılcı davranarak kişisel çıkarını ençoklama güdüsüdür (Homo economicus). Bu bağlamda düşünürlerin, yol göstericilerin, birey davranışına ilişkin görüşleri de aydınlatıcıdır.

İhtiras, feyiz ve kemalin en büyük düşmanıdır. (Hazreti Ali)

İnsan, bir şeye karşı ihtiras bağlayınca; ihtiras, gözünü kör, kulağını da sağır eder; Böylece şeytana aradığı fırsat verilmiş olur. (İmam Gazali)  

İhtiraslara boyun eğmekten daha büyük bir yanılgı olamaz; yeterli derece bilmemekten de daha büyük felaket olmaz. (Lao Tzu) 

 En bayağı, kaba ve göz karartan ihtiras, iktidar hırsıdır. (William Pitt)

İdare edilemeyen tutkuların başka bir adı çılgınlıktır. (Thomas Hobbes)

 İnsan dilinin altında saklıdır. (Hazreti Ali)

Ne kadar çok bilgi / O kadar küçük ego; / Ne kadar az bilgi / O kadar büyük ego. (Albert Einstein)

 İnsan ne kadar az düşünürse o kadar çok konuşur. (Montesquieu)

 Tanrı iradesini hâkim kılmak için yeryüzünde iyi insanları kullanır; yeryüzündeki kötü insanlar ise kendi iradelerini kullanmak için Allah  adını kullanırlar. (Giordino Bruno)

Bir millet kendi içindeki aptal ve muhteris olanlarla baş edebilir; fakat içerisindeki satılmış veya hainlerle yaşayabilmesi imkânsızdır. Sınırları zorlayan düşman, silahlarını ve bayraklarını açıkta taşıdığından daha az tehlikelidir. Hain, hain gibi görünmez, kurbanları ile aynı dilde konuşur; onların çehresine bürünür ve onları kullanarak milletin politik yapısına nüfuz eder; bütün kapılardan serbestçe geçerek sesini en yüksek düzeye götürmek koridorlarında duyurur, milletin ruhunu çürütür. (Marcus Jullius Cicero)

Başarıya ulaş ama kibirli olmadan / Başarıya ulaş ama saldırgan olmadan / Başarıya ulaş ama kazanç peşinde olmadan / Başarıya ulaş ama zorlamadan. (Leo Tzu)

 Mevlana’nın  dillere persenk “Ya olduğun gibi görün ya da göründüğün gibi ol ol” etik kuralı

uygulamada olduğun gibi görünme, göründüğün gibi olma kuralına dönüşmüştür. Takıyye yaygın davranış biçimidir. Halka hizmet, kamu yararı, milli menfaat, egemenlik, bağımsızlık, adalet, demokrasi, insan hakları gibi kutsanacak sözcükler sık dillendirilmekte; ancak eylemle, duruşla desteklenmemektedir. Söylem-eylem-duruş tutarsızlığı, kutsanan sözcüklerin ardında da kişisel çıkar güdüsünün ağır bastığının kanıtıdır. Siyasal davranışları, söylemleri, ardındaki kişisel güdülerden arındırarak kişisel etmenleri göz ardı ederek yorumlamak eksik kalabileceğinden, çözümlemede, değerlendirmede siyaset bilimcileriyle birlikte psikologların katkısı da aranmalıdır.

 24 Ocak Ekonomik Kararları, ne salt ortodoks istikrar programı ne de 12 Eylül sıradan bir askeri darbedir. ABD’nin BOP’unda (GOP)  bölge ülkeleri için model olarak seçilen Türkiye’yi hedeflendiği biçimde ekonomik ve siyasal açılardan yeniden yapılandırma girişimleridir. Proje, sağcı partiler tarafından yerli işbirlikçilerinin desteğiyle Yeni Türkiye sloganı altında gerçekleştirilmiştir.

Siyasal olaylar, beyanlar, duruşlar, girişimler yorumlanırken ardındaki kişisel güdüler, beklentiler dikkate alınmalıdır.  

Yazarın Son Yazıları

Son kale CHP yıkılmamalıdır!

Kuvayı Milliye, Milli Mücadele, bağımsızlık savaşımıyla eşanlı din motifli dış destekli karşı hareket başlamıştır.

Devamını Oku
03.12.2025
Sosyal demokrasi

Sosyal demorasi, halkın katılımıyla sosyal refahı, gönenci ençoklama; halkın egemenliği, özgürleşmesi amaçlı siyasal düzendir.

Devamını Oku
26.11.2025
Örtülü kolonyalizm

Kolonyalizm, sömürgecilik bir devletin kendi sınırları dışındaki ülkeler üzerinde hegemonya, egemenlik kurarak ideolojik, kültürel, siyasal, ekonomik baskılarla siyasal, ekonomik çıkar sağlamasıdır.

Devamını Oku
19.11.2025
Cari denge net hata noksan

Ödemeler dengesinde “net hata noksan” kalemi...

Devamını Oku
12.11.2025
Birileri bizi kandırıyor

Başlık Halkın Haberi renkli sunucusu Ekrem Açıkel’den esinleme; ama fikir Montaigne “Halk doğru olan çok şeyi bilmemeli; yanlış olan çok şeye inanmalıdır”.

Devamını Oku
05.11.2025
Korku kültürü

Korku kültürü, bireyin; özgüvenini yitirmesine, söyleneni yapmasına, özgürce seçimini önlemeye, özsaygısından yoksunlaştırmaya, değersizleştirilmesine yöneliktir.

Devamını Oku
29.10.2025
Meşruiyet

Trump’ın büyükelçi Barrack’a “Erdoğan’a meşruiyet verelim” talimatı, meşruiyet tartışmasına yol açtı.

Devamını Oku
22.10.2025
Bilgilendirme

Bilgilendirmede amaç, kamuoyunu aydınlatma, bilgi eksikliğini, oluşan veya oluşturulmak istenen bilgi kirliliğini gidermektir.

Devamını Oku
15.10.2025
İttifak

İttifak, tek taraflı irade beyanı ile gerçekleşmez.

Devamını Oku
08.10.2025
Planlı kalkınma

Planlı kalkınma

Devamını Oku
01.10.2025
CHP ve koalisyon

Önerilerde bulunurken geçmişte yaşanan olaylardan, deneyimlerden ders alarak gelecekte olabilecek kötü gelişmelerden kaçınmak, uyarıda bulunmak gerekir.

Devamını Oku
24.09.2025
Sosyal dayanışma-sorumluluk

Planlanan, vaat edilen büyük işlerden, söylemlerdense yapılan ufak işler daha yararlıdır.

Devamını Oku
17.09.2025
Sorun-süreç-çözüm

Çözüm için soruna doğru tanı koymak, amacı belirlemek, süreci amaç doğrultusunda ilerletmek gerekir.

Devamını Oku
10.09.2025
Gelir artışı ve dağılım

Ekonomi politikasının ana amaçlarından biri de gelirin yeniden dağılımı, dağılımın eşitlikçi yöne evrilmesidir.

Devamını Oku
03.09.2025
İyinin dışlanması

Barışçıl, eşitlikçi, gönenç düzeyi yüksek, doğası, çevresi korunmuş bir kürede yaşamak olanaklı ve hedeflenmiş iken savaşların sürdüğü, yoksulluğun, açlığın yaygınlaştığı, haksızlığın arttığı çevrenin, doğanın sürekli kirletildiği, ortalama yaşam kalitesinin düştüğü bir kürede yaşıyoruz.

Devamını Oku
27.08.2025
Sıradanlığın başatlığı

Barışçıl, güvenli, insan kaynağı gelişmiş, eşitlikçi, çevre ve doğal kaynakları korunmuş bir dünya hedeflenirken iklim krizine girmiş, çevresi, doğası giderek kirlenen, açlığın, yoksulluğun yaygın olduğu, eşitsizliğin, şiddetin arttığı, kuralsız, düzensiz, güvenli olmayan bir dünyada yaşıyoruz.

Devamını Oku
20.08.2025
Kalkınma hedeflerimizin neresindeyiz?

Birleşmiş Milletler’e üye ülkeler, 2000 yılında yeni girilen döneme ilişkin sürdürülebilir kalkınma hedeflerini kabul ettiler.

Devamını Oku
13.08.2025
CHP’li olabilmek

CHP’li olabilmek, CHP etiketi taşımayı değil, etik değerlere, niteliklere sahip olmayı gerektirir.

Devamını Oku
06.08.2025
Ödün vermeye hazırlar

Ülkede barış, terörsüz Türkiye mottosu ile de bezenmiş bir BOP (GOP) kurgusu sahneleniyor.

Devamını Oku
30.07.2025
Komprador grup

Kolonyalizm, sömürgecilik döneminde kolonilerde başat sömürgeci güçlerle işbirliği yapan...

Devamını Oku
23.07.2025
Cumhur İttifakı’nın jokeri Kılıçdaroğlu

2018 cumhurbaşkanlığı seçiminde, yine parti örgütünün onayı olmadan, Muharrem İnce, Kılıçdaroğlu tarafından biraz da gayri ciddi şekilde kürsüye çağrılarak resen aday ilan edilmiş; İnce seçimde genel merkez tarafından desteklenmediği yakınmasıyla partiden ayrılmıştır.

Devamını Oku
16.07.2025
Başarısızlık kanıtı cari işlemler açığı

Ekonomi politikasının başarısı tartışmalarında başarısızlık kanıtı cari işlem açığı.

Devamını Oku
09.07.2025
Türkiye zaten ilk sıradaydı

ABD’nin BOP (GOP) kapsamında Irak ve Suriye’yi hallettikten sonra güncel olarak İran, ardından da sıranın Türkiye’ye geleceği yorumları yapılıyor.

Devamını Oku
02.07.2025
Kalkınma engelleri

Ekonomik kalkınma, büyüme konusuna odaklanıldığında ağırlıklı olarak yatırım, sermaye birikimi, finansman, teknoloji gündeme getirilir.

Devamını Oku
25.06.2025
Faiz ve tasarruf

Klasik iktisat öğretisinde faiz etkili araçtır...

Devamını Oku
18.06.2025
Ekonomik büyüme!

Bir ekonominin kalkınma aşamasına geçmeden önce gayri safi yurtiçi ve milli hasılasının (GDP-GNP) artması gerekir.

Devamını Oku
11.06.2025
Genel eğilim halkoylaması

PKK’nin karalama, itham, yol gösterme, övünme ile dolu bildirgesi veya memorandumu; devletin egemen karakteri, bağımsız üniter, ulusal yapısı, Türkiye devletini uluslararası olarak tanıyan Lozan Antlaşması konularında tartışmalara yol açtı.

Devamını Oku
04.06.2025
Merkez Bankası rezervi

TC Merkez Bankası’nın brüt, net rezervi arttı, eksildi bilgisinden çok, merkez bankaları niçin rezerv bulundururlar, rezerv yeterliliğinin ölçütleri nelerdir, rezerv nasıl değerlendirilmeli, kullanılmalıdır sorularının yanıtları bilgilendirmede yararlı olur.

Devamını Oku
28.05.2025
Sözcüklerin büyüsü

Sözcükler büyülüdür. Etki altına alır, belirli somut bir amaca yönlendirir, umuda kaptırır. “Barış” da büyülü bir sözcüktür.

Devamını Oku
21.05.2025
Bir dogma: Yabancı sermaye yatırımı

İktisatta irdelenmeyen, bulgularla da kanıtlanmayan bir inanç, has, dogma da yabancı sermaye yatırımıdır. Yabancı sermaye yatırımı bir “panacea”, her derde deva olarak önerilir. Yabancı sermaye gelecek, üretim, istihdam artacak, enflasyon hız kesecek, döviz, teknoloji, yönetim deneyimi girişi olarak kriz sonlanacak.

Devamını Oku
14.05.2025
Olaylar ve anılar

Olaylar ve anılar

Devamını Oku
07.05.2025
Faşizan hukuk düzeni

Faşizan hukuk düzeni

Devamını Oku
30.04.2025
Türkiye’nin temelinin atıldığı gün

Türkiye’nin temelinin atıldığı gün

Devamını Oku
23.04.2025
Gelir dağılımı ekonomik kalkınma

Gelir dağılımı ekonomik kalkınma

Devamını Oku
16.04.2025
Diploma

Diploma

Devamını Oku
09.04.2025
Çevresel sermaye varlığı

Çevresel sermaye varlığı

Devamını Oku
02.04.2025
Dış politikada sağgörü

Dış politikada sağgörü

Devamını Oku
26.03.2025
Devletin onarımı

Devletin onarımı

Devamını Oku
19.03.2025
Cumhuriyetin fetret dönemi

Cumhuriyetin fetret dönemi

Devamını Oku
12.03.2025
CHP’nin aday sorunsalı

CHP’nin aday sorunsalı

Devamını Oku
05.03.2025