Belediye başkanlığı yapan kişi Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan (SGK) tazminat hakkına sahip mi? Bu soru yurttaşlar tarafından merak ediliyor.

SORU: SSK emeklisiyim. 1985-1988 yılları arasında belediye başkanlığı yaptım. SGK’den belediye başkanlığı tazminatı alma hakkım var mı? Tazminat tutarı nedir? Ali K.

2008/Ekim ayında yürürlüğe giren 5510 sayılı kanunun geçici 4. maddesinde yapılan düzenleme ile sosyal güvenlik kanunlarına göre emeklilik veya yaşlılık aylığı almakta olanlardan: 

- 2008/Ekim öncesi seçimler neticesinde belediye başkanı olarak görev yapmış olan, görevlerine seçimle gelen ve bu görevlerini en az iki yıl sürdürmüş olan,

- Kadın ise 58, erkek ise 60 yaş ve 9 bin gün veya kadın ve erkek için 61 yaş ve 5 bin 400 gün şartlarını yerine getiren, emekli belediye başkanlarına makam ve görev tazminatı ödeniyor. Aranan bu koşulları 5510 sayılı kanunun yürürlük tarihi olan 2008/Ekim ayı;

- Başından önce yerine getirenler bu tarihten,

- Sonra yerine getirenler ise hak kazandıkları tarih itibarıyla, tazminatları emekli aylıklarına ilave edilerek ödeniyor.

Makam ve görev tazminatları memur maaş katsayısı değiştikçe yeniden hesaplanıyor ve emekli aylıklarıyla birlikte ödeniyor. 2022/Ocak dönemi itibarıyla ilçe belediye başkanlarına ödenen makam tazminatı 3000 x 0,235445 =706,34 TL, görev tazminatı ise 9000 x 0,235445 =2.119,01 TL’dir.

SORU: Eşim 20/2/1983 doğumlu, SGK başlangıç tarihi 13/9/1999, 5 gün ile EYT’yi kaçırıyor. Olur da EYT ile ilgili bir karar alınırsa, söz konusu 5 günü telafi edebileceğimiz bir şey var mıdır? Bu arada bir kızımız var 2010 doğumlu. Doğum borçlanması ile o 5 gün telafi edilir mi ya da ne yapabiliriz? Fatih Ö.

 Eşinizin ilk işe giriş tarihi 13/9/1999 olup, sigortalılık başlangıcı 8/9/1999 tarihinden sonra olduğundan emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) kapsamında değil. 4447 sayılı kanunla getirilen düzenlemeye göre 9/9/1999 tarihinden sonra işe giren kadın sigortalıların yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları;

- 58 yaş 7 bin gün veya

- 58 yaş, 25 yıllık sigortalılık süresi ve en az 4 bin 500 gün.

Eşiniz bu iki kuraldan hangisine göre isterse emekli olur.

Diğer taraftan, doğum borçlanmasına ilişkin yasal düzenleme ile amaçlanan, çalışırken doğum nedeniyle çalışma hayatından uzak kalan kadın sigortalılara bu sürelerini borçlandırılarak hizmet kazandırılması idi. Dolayısıyla kadın sigortalıların sigortalılık başlangıç tarihinden sonraki doğum süreleri borçlandırılmaktadır. Eşinizin sigortalılık başlangıç tarihi 1999, doğum ise 2010 yılında olduğundan, doğum borçlanması sigortalılık başlangıcını geriye götürmez. Dolayısıyla eşinizin belirttiğim aylığa hak kazanma koşulları değişmez. Bu durumda, 5 günlük süre için yapılacak herhangi bir şey yok.

SORU: Devlet memuru emeklisiyim. Aylık başlangıç tarihim 15/01/2000’dir. Emekli olduktan sonra özel sektörde 22/1/2008-2016/Şubat tarihleri arasında 4/a kapsamında çalıştım, aynı zamanda emekli maaşımı almaya devam ettim. Buna göre, emeklilik sonrası 4/a kapsamında çalıştığım süreler emeklilik hizmetlerime eklenir mi, emeklilik statüm değişir mi ve aylık miktarım artar mı? Mithat S.

Emekli Sandığı’ndan emekli maaşı alıp özel sektörde 4/a (SSK) kapsamında çalışmaya başlayanların aylıkları kesilmez. Aylıkları ödenmeye devam eder ancak, 4/a kapsamındaki çalışmalarından dolayı prime esas kazançlarından kısa vadeli sigorta primi ve sosyal güvenlik destek primi (SGDP)  kesilir. SGDP, sigortalıların hem çalışmalarına hem de emekli aylıklarını almalarına imkân veren bir prim türüdür. 

SGDP’ye tabi çalışmalar normal hizmet gibi değerlendirilmez. Sadece sigortalının çalışırken olası bir iş kazası geçirmesi veya meslek hastalığına yakalanması halinde, bu sigorta kollarından gerekli yardımların yapılmasını sağlar. Dolayısıyla, bu hizmetler diğer hizmetlerinizle birleştirilmez ve aylığın yeniden hesaplanmasında kullanılmaz. Maaş hesabında kullanılmadığı için emekli maaşınızda bir artış da yaratmaz.

SORULARINIZ İÇİN 

nergis.simsek@cumhuriyet.com.tr adresine e-posta yollayabilirsiniz.