Soru: EYT kapsamında emekli oldum. Emekli olduktan sonra aynı işyerinde sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaya devam ediyorum. 15 Ağustos’ta doğum yaptım. Emekli olduğum için SGK gerekli doğum yardımlarını yapar mı? Nilay K. 

5510 sayılı Kanunun 16. maddesinde; analık sigortasından sigortalı kadına veya sigortalı olmayan karısının doğum yapması nedeniyle sigortalı erkeğe, SSK ve Bağ-Kur kapsamındaki sigortalılardan; kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık alan kadına ya da gelir veya aylık alan erkeğin sigortalı olmayan eşine, her çocuk için yaşaması şartıyla doğum tarihinde geçerli olan ve Sosyal Güvenlik Kurumu Yönetim Kurulunca belirlenipbakan tarafından onaylanan tarife üzerinden emzirme ödeneği verileceği öngörülmüştür. Dolayısıyla tarafınıza emzirme ödeneği verilir. Ancak kanunda analık halinde geçici iş göremezlik ödeneği verilmesi hususu sadece sigortalılar için düzenlendiğinden, kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık alan kadın sigortalılara doğum yapmaları halinde, analık veya hastalık sigortası kapsamında geçici iş göremezlik ödeneği ödenmemekte olup, sadece genel sağlık sigortası kapsamında sağlık yardımları yapılmaktadır. 

ÖLÜM AYLIĞI VE CENAZE YARDIMI ALABİLİR MİYİZ?

Soru: Babam 2/9/2024 tarihinde 4/a kapsamında iken vefat etti. Hizmet süresi çok az. Toplamda 445 gün prim ödemesi var. Ölüm aylığı bağlanır mı ve cenaze yardımı alabilir miyiz? Serhat T. 

4/a kapsamında ölen sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanması için ölen sigortalının her türlü borçlanma süreleri hariç, en az 5 yıldan beri sigortalı olup en az 900 malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması gerekmektedir. Babanızın 900 günü bulunmadığından hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanmaz, ancak cenaze ödeneği ödenir. Çünkü, 5510 sayılı kanunda ölen sigortalıdan dolayı hak sahiplerine cenaze ödeneği verilmesi için ölen sigortalının en az 360 gün prim ödemesi yeterli sayılmıştır. Cenaze ödeneği, sırasıyla sigortalının eşine, yoksa çocuklarına, o da yoksa ana babasına, o da yoksa kardeşlerine verilir. 2024 yılında vefat eden 4/a sigortalıları için belirlenen cenaze ödeneği tutarı 3 bin 385 TL’dir. 

NEDEN MALULLÜK AYLIĞI ALAMIYORUM?

Soru: 1/4/2018 tarihinde sigortalı oldum ve 2100 prim gün sayım var. Rahatsız olmam nedeniyle malullük tespiti için SGK’ye müracaat ettim. İlk defa çalışmaya başladığım tarihte malul olduğuma karar verildiğinden tarafıma malullük aylığı bağlanamayacağı söylendi. Ben nasıl emekli olabilirim? Kılıç L. 

Sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce sigortalının çalışma gücünün yüzde 60’ını veya vazifesini yapamayacak derecede meslekte kazanma gücünü kaybettiği diğer bir ifadeyle, malul sayılmayı gerektirecek derecede hastalığı veya engelliliği bulunduğu önceden veya sonradan tespit edilen sigortalı, bu hastalık veya özrü sebebiyle malullük aylığından yararlanamaz. Bu sigortalılara yaşlılık sigortasından aylık bağlanır. Haklarında ilk defa çalışmaya başladığı tarihte malul kararı verilen sigortalılar, kanunda öngörülen emeklilik koşullarını yerine getirdikleri takdirde, yeniden malullük tespiti yapılmasına gerek kalmaksızın taraflarına yaşlılık aylığı bağlanır. İlk sigortalılık başlangıcınızın 1/4/2018 olması nedeniyle tarafınıza yaşlılık aylığı bağlanması için en az onbeş yıldan beri sigortalı bulunup ve en az 3 bin 960 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması gerekmektedir. Dolayısıyla on beş yıllık sigortalılık süresini (1/4/2033) ve 3960 prim gün koşullarını yerine getirdiğinizde, hakkınızda verilen malullük kararı her zaman geçerli sayıldığından, tarafınıza yaşlılık aylığı bağlanacaktır.

SORULARINIZ İÇİN nergis.simsek@cumhuriyet.com.tr adresine e-posta yollayabilirsiniz.