2014 Dünya Barış Göstergesi’ne göre Türkiye 162 ülke arasında 128. sırada ve tehlikeli sularda varlığını sürdürüyor..
Dünya Ekonomi ve Barış Enstitüsü, 2014 Dünya Barış Göstergeleri raporunu açıkladı. Dünya nüfusunun yüzde 99.6’sını içeren 162 ülkenin araştırıldığı ve değerlendirildiği indekste, Türkiye 128. sırada yer aldı. 22 niteliksel ve niceliksel ana ölçeğe göre yapılan değerlendirmelerde Türkiye’nin 5 üzerinden notu 2.402.
Bu puanla ülkemiz şiddet veya barışa uzaklık bakımından tehlikeli sularda seyrediyor.
Türkiye’nin barışa uzaklığının veya ortanın biraz altı bir şiddet ülkesi olmasının ekonomik bedeli veya kaybı, 52 milyar 520 milyon dolar.
Avrupa bölgesi, dünyanın en barışçıl bölgesi olarak kayda geçerken bir Avrupa ülkesi olarak Türkiye ise bu kıtada barışa en uzak veya şiddetin en çok seyrettiği ülke. 36 Avrupa ülkesi sıralamasında Türkiye sonuncu.. Bizden sonraki iki ülke, Makedonya (87.) ve Yunanistan (34.).
Üç ana ölçekte askerileşmede Türkiye 5 üzerinden 1.9 kötü puan, toplum güvenliğinde 2.6 puan ve iç ve dış çatışma riskinde ise 2.4 puan aldı.
Barışa en yakın ilk 10 ülkenin başında, 1.18 puanla Izlanda duruyor. Sonrakiler: Danimarka, Avusturya, Yeni Zelanda, İsviçre, Finlandiya, Kanada, Japonya, Belçika ve Norveç.
Komşu ülkelerimizin dünyadaki yerine bakarsak: Bulgaristan 32., Romanya 36., Kıbrıs 51., Yunanistan 86., Azerbaycan 123., İran 131., Ukrayna 141., Mısır 143., Rusya 152., Irak 159. ve Suriye listenin sonunda: 162.
***
Dünyada 500 milyon insan istikrarsız, çatışmalı ve çatışma riski büyük ülkelerde yaşıyor.
500 milyon insanın 200 milyonu ise günde 2 dolarlık yoksulluk sınırının altında olan ülkelerde yaşıyor.
Dünyada barışa uzaklığın veya şiddetin ekonomik maliyeti de hesaplanmış: 9.8 trilyon dolar. Bu rakam, dünya gayri safi milli hasılasının yüzde 11.3’üne denk geliyor. Bu rakam 2013 endeksine göre 179 milyar dolar arttı.
Yani Afrika kıtasının iki kat milli gelirine eşit bir ekonomik kayıp söz konusu.
Raporda, dünyanın 2008’den beri her yıl artan bir huzursuzluk ve çatışma riski içinde seyrettiği vurgulanıyor. Küresel şiddete başlıca neden olarak şunlar sayılıyor: Terörist eylemler, çatışmaların yayılması, göçlerin ve sürülenlerin çoğalarak devam etmesi. 7 yıldır bu eğilim artarak sürüyor. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra geçen ve yorumcular tarafından “barışçıl” sayılan 60 yıllık iyileşmeden sonra, 7 yıl devamlı kötüye gidiş..
Raporu açıklayan enstitünün kurucusu Steve Killelea, ek olarak geçen 7 yıl içinde yaşanan küresel ekonomik ve mali krizi, kötüleşmenin büyük etkenleri arasında saydı. Bunların üzerine Arap Baharı ve terör olaylarının yayılması bindi. Yakın gelecekte bu kötüye gidişin süreceği, küresel barışa doğru yolculuğun ise ufukta görünmediği belirtilmekte.
Şiddetin önlenmesi vb. için yapılan harcamalar 2012- 2013 küresel ekonomik büyümenin yüzde 19’una denk geliyor. Bunun kişi başına bedeli ise 1.350 dolar. Killelea, daha düşük ekonomik büyümenin daha fazla şiddete yol açma tehlikesine işaret ediyor. Önümüzdeki 2 yıl içinde en çok riskli ülkeler de açıklandı: Zambiya, Haiti, Arjantin, Çad, Bosna Hersek, Nepal, Burundi, Gürcistan, Liberya ve Katar.
Tabii kapitalizmin çıkmazları ve ülkeleri soktuğu krizler değerlendirmelerde yer almıyor ve sistem fazla tartışılmıyor.
Küresel Barış Endeksi’nin oluşturulmasında, siyasal terör ve şiddet, 100 bin kişi başına düşen cinayet, terörist eylemler, silah satışları, askeri harcamalar, iç ve dış çatışmalı durumlar, nüfusun göç etmek zorunda kalan yüzdesi gibi olgular değerlendiriliyor.
Başka bir sıralamada da örneğin barış açığı en yüksek ülkelerin başında İsrail geliyor.
Demokrasi açığı en yüksek ülkelerin başında da Katar var.
2008’den bu yana barış koşulları kötüleşen ülke sayısı 111, iyileşen ülke sayısı ise 51.
Kötü ekonomik koşullarla şiddetin fazlalığı arasında bir ilişki kuruluyor.
İşsizlik ve yoksulluk ile şiddet artışı arasında da doğrusal bir ilişki söz konusu.
Rüşvet ve yolsuzluk artışı ile toplumsal güvenliğin azalması arasında da bir ilişki var.
Doğrudan yabancı yatırımların ülkelere akışı ile barış ülkesi durumu arasında da ilişki var. Yani ne kadar barıştan uzaksanız, yabancı yatırım da o kadar size uzak.
***
Türkiye 2012 ülke durumlarını kapsayan 2013 raporunda, yine 162 ülke arasında 134. sıradaydı, 2013’te konumunu 6 ülke iyileştirmiş gözüküyor.
İzlanda geçen yıl da en barışçıl ülkeydi, bu kez Izlanda’ya 127 ülke uzaktayız! Yani durumumuz iyileşti diyebilir miyiz?
Gerçek olan şu: Barışa en uzak 34 ülke arasındayız...
