Soru: 30/03/1998’de devlet memuru olarak çalışmaya başladım ve halen çalışıyorum. Prim günüm 8880 ve 17/3/2023 tarihinde 5 ay askerlik hizmetimi borçlanmak için başvuruda bulundum. Ancak SGK’nin 2020/22 sayılı genelgesinde borçlanma sonrasında emeklilik için 6 ay çalışma şartı olduğunu gördüm. Yasal dayanağı nedir? Emeklilik için 6 ay daha bekleyecek miyim? Sedat H.

5434 sayılı kanunun ek 31. maddesinde devlet memurlarının hizmet borçlanmaları belirtilmiş olup borçlanma yoluyla emekli olacaklar için bekleme sürelerinin kanunun 102. maddesinde belirtildiği şekilde olacağı hüküm altına alınmış. Uygulamanın usul ve esasları ise SGK’nin 2020/22 sayılı genelgesi ile talimatlandırılmış. İştirakçiliği 2008/Ekim öncesi başlayan devlet memurları hakkında 5434 sayılı kanun hükümleri uygulanıyor. Dolayısıyla devlet memurlarından istekle emekli olacaklardan eksik prim gün sayılarını borçlanma yoluyla tamamlamak isteyen ve borçlanma talebinde bulunanların, borçlanma talep tarihinden itibaren 6 ay bekleme süresi dolmadan aylık bağlama işlemleri yapılmıyor. Bu durumda, askerlik hizmetinizi borçlanmak için 17/3/2023 tarihinde talepte bulunduğunuzdan aylık talebinizi 6 aylık süre geçtikten sonra yani 17/9/2023 tarihinden sonra yapabilirsiniz.

ÇEYİZ PARASI ALIRSAM ANNEM VE KARDEŞIMIN AYLIĞI AZALIR MI?

Soru: Ölen Bağ-Kur’lu babamdan dolayı annem ve iki kardeş ölüm aylığı alıyoruz. Ben iki ay sonra evleneceğim. Çeyiz parası alsam annem ve kardeşimin aylığı azalır mı? Şule P.

Ölen babadan dolayı eş ve iki çocuk ölüm aylığı alıyorsa hisseler, eşin yüzde 50, çocukların ise yüzde 25’erdir. Yani aylığın tamamı ödeniyor. Kız çocuklarına evlenmeleri halinde almakta oldukları aylığın 24 katı (ek ödeme hariç) bir defaya mahsus olmak üzere evlenme ödeneği olarak verilmekte ve diğer hak sahiplerinin hisseleri ve aylıkları iki yıl boyunca değiştirilmemekte. Evlenme ödeneği almanız durumunda, kendi yüzde 25 hisseniz karşılığı almakta olduğunuz aylığınızın 24 katı evlenme ödeneği olarak tarafınıza peşin ödeneceğinden annenizin yüzde 50, kardeşinizin yüzde 25 hisse üzerinden almakta oldukları aylıkları ödenmeye devam edilecek ve herhangi bir değişiklik olmayacak.

ÖLEN İKİ EŞİMDEN DE AYLIK ALABİLİR MİYİM?

Soru: 1999 yılında ölen SSK’li eşimden ölüm aylığı alırken 2006 yılında Bağ-Kur’dan emekli ikinci eşimle evlendim. Aylığım kesildi. İkinci eşim şubat ayında vefat etti ve kendisinden tarafıma ölüm aylığı bağlandı. Ölen ilk eşimden de dul aylığı alabilir miyim? Lalezar K.

Dul eşlere aylık bağlanması için ölen sigortalı ile ölüm tarihinde resmi nikâh akdinin bulunması yeterli. Eşe bağlanan ölüm aylığı, dul eşin evlenmesi veya ölmesi durumunda kesiliyor. Öte yandan, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin geçici 31. maddesinde, 5510 sayılı kanunun yürürlük tarihi olan 2008/ Ekim öncesinde bir dosyadan gelir veya aylık almaktayken bu tarihten sonra yeni bir dosyadan gelir veya aylığa hak kazanılması halinde, eski ve yeni sigortalılık halinin aynı olması durumunda kanunun 54’üncü maddesinin, farklı olması durumunda ise kanunun yürürlük tarihinden önceki kanunların mülga hükümlerinin uygulanacağı öngörülmüş. Buna göre, ilk eşinizin ölüm tarihi 2008/Ekim öncesi, ikinci eşinizin ölüm tarihi ise 2008/Ekim sonrası ve statüleri farklı. Yani ilk eşiniz SSK’li, ikinci eşiniz BağKur’lu. Bu durumda her iki eşinizden de tarafınıza ölüm aylığı ödenir.

SORULARINIZ İÇİN nergis.simsek@cumhuriyet.com.tr adresine e-posta yollayabilirsiniz.