Nergis Şimşek
Nergis Şimşek nergis.simsek@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Emeklilik günüm doldu: Prim ödemeden çalışabilir miyim?

23 Ocak 2024 Salı

Soru: Sigortalılık başlangıcım 16/01/2001 olup 2023/Kasım itibarıyla 7000 günüm tamamlandı. 1977 doğumluyum ve halen çalışmaktayım. Şu an prime esas kazancım 21.738,29 TL. Fazla prim ödemek emeklilik maaşımı ne yönde etkiler? SGK’ye başvurup prim ödemeyi durdurmak avantaj sağlar mı? Zeynep S.

Sigortalıların emeklilikte aranan gün koşulunu tamamladıktan sonra prim ödemeye devam edip etmemeleri isteklerine bağlı değildir. Çalışan sigortalılar için işverenler zorunlu olarak prim öderler. Prim gün sayısının tamamlanmasını müteakip devam edilen çalışmaların bağlanacak aylığa etkisi elbette olumludur. 7000 gün ile 10.000 gün prim ödeyenlere bağlanacak emekli aylığı aynı olmaz. Emekli aylığının hesaplanmasında kullanılan parametrelerden biri aylık bağlama oranı olup bu oran sigortalıların prim ödeme gün sayısına göre belirlenir. Prim ödeme gün sayısı ne kadar yüksek ise aylık bağlama oranı da o kadar yüksek olur. Tabii emekli aylığının miktarını sadece prim ödeme gün sayısı belirlemiyor. Primlerin hangi kazançlar üzerinden bildirildiği de önemli. Asgari kazançlar üzerinden bildirimi yapılan bir sigortalı ile asgari kazancın katları (2 katından 7.5 katına kadar) üzerinden prim ödeyenlere bağlanacak aylıklar, yüksek prim ödeyenler yönünden daha avantajlıdır. Prime esas kazançlar ne kadar yüksek olursa bağlanacak emekli aylığı da daha yüksek olur. İkili veya üçlü karma sistemlere göre bağlanan aylıklarda aylığın miktarını belirleyen diğer önemli bir faktör ise sigortalıların çalışmalarının hangi yıllarda bulunduğu. Özellikle 2000 yılından sonra getirilen aylık hesaplama sistemlerinde, prime esas kazançların olduğu gibi alınmayıp emeklilik talep yılına güncellenmesi, çalışmaların yoğunlukla bulunduğu yıllara göre emekli aylığı miktarını farklılaştırıyor.

ENGELLİ MEMURUN EMEKLİLİK KOŞULLARI NEDİR?

Soru: Nişanlım engelli memur ve yüzde 76 engellilik raporu var. 4a’lı işe başlama tarihi 23/12/2006 ve hizmet süresi 642 gün, 4/c’li memuriyet başlangıcı 07/05/2013 ve bu kapsamda hizmet süresi 3788 gün. Engelli memur statüsünde yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları nedir? Pınar N.

Nişanlınızın devlet memurluğu başlangıcı her ne kadar 2008/Ekim sonrası olsa da 4/a kapsamında sigortalılık başlangıcı 2008/Ekim öncesi olduğundan, genel emeklilik ile engelli emeklilik koşulları şöyle:

Genel Koşullar yönünden 5510/geçici 9. madde gereği emeklilik koşulları; 60 yaşını doldurmuş ve 25 tam yıl sigorta primi ödemiş olması veya 61 yaşını doldurması ve en az 15 tam yıl prim ödenmiş olması gerekiyor. 

Engelli emeklilik yönünden 5510/28. maddenin beşinci fıkrası gereğince emeklilik koşulları: yaş şartı aranmaksızın, çalışma gücü kaybı;

Yüzde 40 ila 49 arasında olanlara 18 yıllık sigortalılık süresi ve 4960 gün,

Yüzde 50 ila 59 arasında olanlara 16 yıllık sigortalılık süresi ve 4320 gün, koşullarıyla yaşlılık aylığı bağlanıyor. Bu madde kapsamında engelli değerlendirmesi “Maluliyet ve Çalışma Gücü Kaybı Tespiti İşlemleri” Yönetmeliğine göre Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) sağlık kurullarınca yapılıyor. 

BAĞ-KUR KAPSAMINDA EMEKLİ OLMAK İSTEMİYORUM

Soru: Sigortalılık başlangıcım 1997/08 ve Yapı Kredi Bankası’nda 4 yıl çalıştım. Bankadan sonra 1 yıl normal sigortalı çalıştım. 20 yıldır İngiltere’deyim. Yurtdışı borçlanmaları Bağ-Kur kapsamında sayılıyormuş. Kaç günle emekli olurum, Bağ-Kur dışında emekli olmamın başka bir yolu var mı? Yeşim A.

1/8/2019 (dahil) tarihinden itibaren borçlandırılan yurtdışı süreleri Bağ-Kur kapsamında hizmet olarak sayılıyor. Sigortalılık başlangıç tarihiniz 8/9/1999 öncesi olduğundan EYT kapsamındasınız. Türkiye’de yaklaşık 5 yıl (1800 gün) hizmetinizin bulunduğunu belirtiyorsunuz. İngiltere’de Türk vatandaşı olarak 5400 günlük çalışma veya ev kadını olarak geçen sürelerinizi borçlanmanız halinde, toplamda 7200 gün (1800+5400) ile Bağ-Kur kapsamında emekli olabilirsiniz. Ancak, SSK kapsamında emekli olmak istiyorsanız; 5975 günü doldurmanız ve bu sürenin son 3.5 yıl yani 1260 gününün SSK kapsamında olması gerekiyor. Buna göre mevcutta 1800 gününüzün bulunması nedeniyle, 5975-1800=4175 gün eksik sürenin, 2915 gününü yurtdışı borçlanması, son 1260 gününü Türkiye’de SSK kapsamında çalışarak doldurmanız gerekir.  



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları