Son günlerde gündemde olan bir uluslararası örgüt, her alanda büyük tartışmalara yol açıyor. Ben de Türkiye bağlantılı olumlu olumsuz tartışmalara değineceğim...

Türkçe ad ile başlayalım: “Kuzey Atlantik Anlaşması Örgütü (KAAÖ)”... İngilizce kısaltması ile NATO, Fransızca kısaltması ile OTAN... Yıllardır patronu ABD, üye 30 ülkenin patronu rolünde!

Finlandiya, resmi olarak nisan ayında NATO’ya katıldı. Böylece “ittifaka-anlaşmaya” üye ülke sayısı 31’e çıktı. Eski ve yeni ülkeler, gün geçtikçe KAAÖ’nün içinde ve dışında, dünya barışı konusunda çeşitli roller oynuyorlar...

KAAÖ’deki güncel üç dört önemli sorundan birine bugün, ikincisine gelecek hafta değineceğim...

***

Genelde, İskandinav ülkeler KAAÖ’nün üyesi değillerdi! Finlandiya’nın eski başbakanı Alexander Stubb, Rus birlikleri geçen yıl Ukrayna’yı işgal eder etmez, “ülkesinin KAAÖ’ye katılmasının an meselesi olduğunu” söyledi. Yalnızca 5.5 milyonluk bir nüfusu olan Finlandiya’nın ordusu, oldukça eğitimlidir!

Finlandiya’nın katılımı, KAAÖ’nün Baltık Denizi üzerindeki etkisini daha da genişletti. Kremlin, misilleme olarak ayrıntılarını belirtmediği “askeri-teknik” önlemleri getirebileceği konusunda uyardı.

KAAÖ’nün beşinci maddesi uyarınca, Finlandiya saldırıya uğrarsa tüm üye ülkeler yardımına gitmeyi taahhüt ediyorlar. 

***

Gelelim gündemde olan İsveç’in üyeliği konusuna... Türkiye bugüne kadar İsveç’in üyeliğine karşı çıkıyordu!

Nedenlerine basınımızdan haberlerle göz atalım:

18 Haziran 2022’de Sabah Gazetesi: “PKK’yi İsveç fonluyor. Terör örgütünün yuvalandığı İsveç, sadece bir üs değil aynı zamanda en büyük para kaynağı. PKK, dernekler aracılığıyla İsveç hükümetinden aldığı milyonlarca dolarla Kandil’i besliyor. SABAH, PKK’nin İsveç bankalarında topladığı kanlı parayla kurduğu Stockholm-Kandil finans koridorunu ortaya çıkardı. PKK’nin Irak ve Suriye’de Mehmetçiğe karşı kullandığı silah ve mühimmatın alımı da bu kaynaktan sağlanıyor.”

***

18 Haziran 2022 tarihli Hürriyet gazetesi: “Şimdi anladın mı Magdalena (dönemin İsveç başbakanı) terör örgütü PKK’nin başkent Stockholm’deki küstah gösterisi, İsveç’in nasıl bir batağa saptığını da göstermiş oldu.” 

***

İki İskandinav ülkesi uzun süredir askeri tarafsızlığını koruyordu ancak bu durum Şubat 2022’de Rusya, 2. Dünya Savaşı’ndan bu yana Avrupa kıtasındaki en büyük savaşı çıkararak Ukrayna’yı işgal ettiğinde değişti!

İsveç’in askeri kapasitesi ise Finlandiya’dan çok daha küçük. Ancak 2010’da askıya aldığı zorunlu askerliği 2018’in başında geri getirdi ve 6 bin kadar olan mevcut asker sayısı 2025’te 8 bine çıkacak.

***

ABD Başkanı Joe Biden ile konuşan AKP Genel Başkanı, Cumhurbaşkanı, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Litvanya’ya hareketinden önce düzenlediği basın toplantısında İsveç’in KAAÖ’ye üyelik sürecine ilişkin olarak “Önce Avrupa Birliği’nde Türkiye’nin önünü açın, biz de İsveç’in önünü açalım” mesajına ABD’den ilk yorum gelmişti! 

ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Türkiye’nin AB üyeliği ve İsveç’in KAAÖ’ye katılımı birbirinden ayrı sorunlar olduğu” ifadeleri yer aldı.

Biden, İsveç’in KAAÖ’ye üyesi olması gerektiğini çünkü ufak bir ülke olmasına karşın kendisini savunabildiğini ve KAAÖ üyeleriyle aynı değerlere sahip olduğunu vurguladı. Biden, “Siz de herkesten iyi biliyorsunuzdur, burada üyeliği engelleyenler Türkiye... Türkiye ve İsveç, Kuran yakılması konusunda bazı yasal düzenlemeler yapıyorlar. Kuran yakanlar, İsveçli değil onlar mülteciler!” ifadesini kullandı.

***

“Türkiye’nin son 71 yılda KAAÖ anlaşmasına yaptığı katkıları, çok az üye yapmıştır” diyen Erdoğan şunları söyledi:

“Bu gerçekler, apaçık ortadayken, bir süredir ülkemiz aleyhine yürütülen kampanyaları esefle karşılıyoruz. İttifakın açık kapı politikasını destekledik, destekliyoruz. Finlandiya’nın üyeliğine onay vererek ilkesel duruşumuzu ortaya koyduk. Terörle mücadelede tavrını koymayanlara da tepkimizi koymaktan çekinmedik. Teröristlere kucak açanlara onay veremeyiz. Terörle insanlık yan yana duramaz. 

İttifakın özü dayanışma ikliminin tesisidir. Bize tavsiyede bulunanlar öncelikle şu sorulara cevap vermelidir. Türkiye, sokaklarında teröristlerin cirit attığı bir ülkeye nasıl güvenebilir? Terör örgütleriyle arasına mesafe koymayan bir devlet, KAAÖ’ye nasıl katkı yapabilir? Madrid’de ülkemize verilen sözlere riayet edilmesini istiyoruz!”

İsveç’in KAAÖ üyeliğine onay verilmesi karşılığında atacağı adımların saptandığını belirten Erdoğan, bu bağlamda kendilerine sunulacak yol haritasını TBMM Başkanlığı’na ileteceklerini, bunun da ekim sonrasına kalacağını söyledi!

Biden, Türkiye’nin İsveç’in KAAÖ üyeliğine “yeşil ışık” yakmasına ilişkin olarak “Erdoğan sözünü tuttu. KAAÖ üyelerimizin sayısı 32’ye yükseliyor. Bu 32 üye, demokratik değerlerin arkasında, yan yana birlik içerisinde duracak” dedi!

Not: KAAÖ yazılarım sürecek...