Tuğrul Akşar

UEFA, oyunu yeniden kuruyor (2)

29 Mayıs 2022 Pazar

UEFA’nın Şampiyonlar Ligi’ne katılacak takım sayısını artırmasına yönelik ilk yazımızın devamında şu konulara değinelim. Son 22 yılda UEFA, merkez liglerin koruyucusu ve kollayıcısı bir ekonomik örgüte dönüştü. Bankada milyarlarca Avro nakit ve benzeri rezerve sahip ekonomik, finansal bir sportif organizasyondan bahsediyoruz. 2020-21 sezonunda UEFA’nın yıllık gelirleri 5.7 milyar Avro’ya ulaşmış durumda. UEFA’nın kulüp futbolu gelirlerinin yüzde 85’i Şampiyonlar Ligi’nden geliyor. UEFA’nın 2020-21 sezonunda Şampiyonlar Ligi’nde kulüplere dağıttığı para 2 milyar 32 milyon Avro. UEFA toplam gelirinin yüzde 35.5’lik kısmını sadece Şampiyonlar Ligi katılımcılarına ödüyor. UEFA yine kendi raporunda belirttiği üzere 2023 sonuna kadar toplam brüt gelirlerini 17.4 milyar Avro’ya, net gelirlerini de 15.3 milyar Avro’ya yükseltmeyi hedefliyor. Bunu yaparken kulüp futbolunun toplam gelirler içindeki payını yüzde 75.7’e (11.6 milyar Avro) çıkartmayı, bu tutarın yüzde 67.5’lik (7.8 milyar Avro) kısmını kulüp futboluna dağıtmayı amaçlıyor. Bu paranın yaklaşık 5 milyarlık bölümünü Şampiyonlar Ligi katılımcılarına ödemeyi planlıyor.

SÜPER LİG TEHDİDİ

2020-21 sezonunda 14 merkez lig kulübünün bir araya gelerek yeni bir futbol örgütlenmesine yönelmesi UEFA’yı panikletmişti. UEFA bunun üzerine başta turnuvalarından bu takımları men edeceğini ve onlara büyük para cezaları vereceğini açıkladı. Ancak UEFA, Süper Lig oluşumuna katılan kulüpleri ne kendi organizasyonlarından atabildi, ne de bu kulüplere dişe dokunur para cezaları verebildi. Real Madrid, Barcelona ve Juventus, UEFA’nın tüm yaptırım tehditlerine karşı hâlâ bu oluşumun içinde. Yayın hakkı, tribün, ürün satışı, sponsor ve sosyal medya gelirlerinden en büyük payı alan merkez lig kulüpleri, finansal futboldan daha fazla gelir elde etmek için “Avrupa Süper Ligi” adıyla anılan proje üzerinde çalışmaktan vazgeçmedi. UEFA bu oluşumu iyice sonlandırabilmek adına merkez lig kulüplerine daha fazla para akıtabilmek için böylesi bir yapılanmaya gitmek istiyor. Grup maçlarının daha rekabetçi olmasını isteyen UEFA’nın esas amacı Süper Lig projesinin rafa kaldırılması.

FAZLA GELİR VE KÂR

Şampiyonlar Ligi’nde UEFA oyunu merkez ligler lehine yeniden kuruyor. Var olan merkez lig hegemonyasını daha da artırmayı, reytingi yükselterek, fazla gelir ve kâr elde etmeyi hedefliyor. Mevcut koşullarda bile çevre liglerin takımları zaten merkez lig takımlarıyla rekabet edecek düzeyde değilken, merkez ligler lehine haksız rekabet daha da pekiştirilip çevre liglerin bu kupada bir varlık gösterebilme olasılıkları sıfırlanmaya çalışılıyor. Finansal Futbol kitabımızda paylaştığımız verilere bakıldığında; 1992’de Şampiyonlar Ligi’ne evrilen bu turnuvada geçen 30 yıllık süreçte merkez lig kulüpleri 29 kez kazanırken, çevre ligler sadece 1 kez kupayı havaya kaldırabilmiş (Porto/2004-05). Bu tarihsel gelişim süreci de UEFA’nın futbolu merkez ligler eliyle nasıl yeniden kurduğunu, futbolda paranın tahakkümünü tesis ettiğini, futbolu finansallaştırdığının açık bir göstergesidir.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Sürdürülemez! 23 Kasım 2024

Günün Köşe Yazıları