Soru: 1/11/2008 tarihinde işe girdim. Sigortalı çalışmaktayım. Toplamda 4840 günüm var. Daha önce sigortalığım yok. Ev hanımı idim. 1/8/1962 doğumluyum. Hangi koşullarda ne zaman emekli olurum? Sevilay P. olurum? Sevilay P. 

Yaşlılık sigortasından genel hükümlere göre yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları 5510 sayılı kanunun 28. maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarında belirtilmiştir. Her ne kadar 5510 sayılı kanun 2008/ Ekim ayı başı itibarıyla yürürlüğe girmiş olsa bile, kanunun geçici 7. maddesinin son fıkrasında 30/4/2008 (hariç) tarihinden sonra 506, 1479, 5434, 2925 ve 2926 sayılı kanunlara göre ilk defa sigortalı veya iştirakçi olanlar hakkında bu Kanunun 28. maddesinin ikinci ve üçüncü fıkrası hükümlerinin uygulanacağı öngörülmüştür. Diğer bir ifadeyle, 1/5/2008 tarihi itibarıyla sigortalı olanların yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları 5510 sayılı kanun hükümlerine göre belirlenmektedir. 

Buna göre, ilk defa 1/5/2008 tarihi itibarıyla sigortalı olanlardan; 4/1-(a) yani SSK kapsamındaki sigortalılar için kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması ve en az 7200 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartıyla yaşlılık aylığı bağlanmaktadır. Yine 28. maddenin üçüncü fıkrasında; ikinci fıkrada belirlenen yaş hadlerine 65 yaşı geçmemek üzere, üç yıl eklenmek ve adlarına en az 5400 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartıyla da yaşlılık aylığı bağlanacağı öngörülmüştür. 4/1-(a) sigortalıları açısından 5400 gün prim ödeme gün koşulu için kanunun geçici 6. maddesinde kademeli geçiş süreci öngörülmüştür. 5400 gün koşulu, sigortalılık başlangıç tarihine göre her yıl 100 gün artırılmak suretiyle 2016 ve sonrası yıllarda sigortalı olanlar için 5400 gün olarak uygulanmaktadır. 

İlk defa 1/11/2008 tarihinde 4/1- (a) kapsamında sigortalı olmanız nedeniyle yaşlılık aylığına hak kazanma koşullarınızın 5510 sayılı kanuna göre; 58 yaş 7200 gün veya 61 yaş 5400 gün şartlarına göre belirlenmesi gerekmektedir. Prim ödeme gün sayınızın 4840 ve yaşınızın 62 olması nedeniyle en erken emeklilik; 28. maddenin üçüncü fıkrası (61 yaş+5400 gün) ile geçici 6. maddesi kapsamında olacaktır. İlk işe girişiniz 2008 yılı olduğundan, 5400 prim gün koşulu sizin için 4600 gün olarak uygulanacaktır. Buna göre, sizin için en erken emeklilik koşulları; 61 yaş ve en az 4600 gün olmaktadır. Her iki koşulda yerine geldiği için istediğiniz zaman işten ayrılmak şartıyla emeklilik talebinde bulunabilirsiniz. 

YAŞIMI KÜÇÜLTEREK DAHA UZUN SÜRE ÇALIŞABİLİR MİYİM?

Soru: Devlet memuru olarak çalışıyorum. 65 yaştan resen emekli olmama 2.5 yılım kaldı. Aslında biraz daha çalışmak istiyorum. Mahkeme kararıyla yaşımı 3 yaş küçültsem yaş düzeltmem kabul edilir mi? Muhittin S. 

5434 sayılı kanunun mülga 105. maddesinde emeklilikte iştirakçilerin hangi doğum tarihinin esas alınacağı belirtilmiştir. İştirakçilerin 18 yaşından önce yaptıkları yaş düzeltmeleri emeklilik işlemlerinde dikkate alınırken 18 yaşından sonra yapılan düzeltmeler dikkate alınmamaktadır. 

Buna göre; emeklilik hakkı tanınan bir vazifeye ilk defa tayin sırasında kurumlara gösterilen nüfus hüviyet cüzdanlarında yazılı doğum tarihleri; 

- 18 yaşın dolumundan sonra yaş düzeltmesi yapılmışsa, 18 yaşın dolumu tarihindeki doğum tarihleri (asıl doğum tarihi), 

- 18 yaşın dolumundan önce yaş düzeltmesi yapılmışsa, bu düzeltme 18 yaşın dolumundan sonra kesinleşse de düzeltilen doğum tarihleri (tashihi doğum tarihi), esas alınmaktadır. 

18 yaşın dolumundan önce alınmış mahkeme kararı ile yapılan yaş düzeltmesi, kararın emeklilik hakkı tanınan göreve girişten sonra alınmış olması halinde dahi emeklilikte geçerli olmaktadır. 

SORULARINIZ İÇİN nergis.simsek@cumhuriyet.com.tr adresine e-posta yollayabilirsiniz.